Заманауи білім беру жүйесі ақпараттық ресурстардың алуан түрлілігімен ерекшеленеді. Әрбір педагог сабақтың мазмұндылығы мен тиімділігіне тікелей жауапты болғандықтан бұл ресурстардың мақсатты және орынды қолданылуын қамтамасыз етуі қажет. Меніңше, оқушылардың жаңа білімді игеруі оқыту материалдарының санына емес, сапасына тәуелді. Сондықтан сабақ барысында ресурстарды оңтайлы пайдаланудың негізгі үш тәсілін қарастырып, өз тәжірибем мен көзқарасыммен бөліскім келеді.
Алдымен, сабақ барысында қолданылатын материалдар нақты оқу мақсаттарына сай болуы тиіс. Кез-келген ресурс кездейсоқ немесе тек қызықтыру мақсатында ғана емес, оқушылардың танымдық деңгейін арттыруға бағытталып таңдалуы қажет. Мысалы, математикалық ұғымдарды түсіндіру кезінде сандармен жұмыс жасауға арналған құралдар мен геометриялық фигуралар тақырыпты жеңілдетсе, тіл сабақтарында ролдік ойындар, интерактивті сөздіктер мен суретті карточкалар үлкен көмек бола алады. Сонымен қатар, оқыту құралының оқушылардың жас ерекшелігіне және олардың дайындық деңгейіне сәйкес келуі де аса маңызды.
Екіншіден, ресурстың көп болуы әрдайым сабақтың сапасын арттырады деген қате пікір. Мұғалімнің шеберлігі көбіне күрделі әдістерді емес, қолда бар қарапайым құралдарды ұтымды пайдалана білуінде жатыр. Кей жағдайда ең тиімді құрал – қағаз бен қалам, түрлі-түсті маркерлер немесе табиғи материалдар болуы мүмкін. Шектеулі ресурстармен жұмыс істеу – мұғалімнің шығармашылық қабілетін дамытып қана қоймай, оқушылардың қызығушылығын оятып, оларды сабаққа белсенді қатысуға ынталандырады. Ең маңыздысы – оқушының оқу үдерісіне толыққанды араласып, білімді өздігінен игеруіне жағдай жасау.
Үшіншіден, оқушыларды жастайынан өздеріне қолайлы оқу материалдарын таңдап, оларды дайындауға дағдыландыру маңызды. Егер сабақта қолданылатын құралдардың бір бөлігін оқушылар өз қолымен әзірлесе, оларды пайдалану қызығырақ әрі тиімдірек болары сөзсіз. Мысалы, өздері жасаған дидактикалық құралдар, суреттер мен макеттер шығармашылық қабілеттерін дамытып қана қоймай, жауапкершілік пен ұқыптылыққа тәрбиелейді. Бұл әдіс білім алуды пассивті қабылдаудан белсенді әрекетке, зерттеушілікке бағыттайды.
Әрине, нағыз педагог оқыту құралдарына толықтай тәуелді емес, алайда оларды ұтымды қолдану – заманауи мұғалімнің кәсіби шеберлігінің көрсеткіші. Білім беруде шығармашылық танытып, қолжетімді ресурстарды тиімді ұйымдастыра білген ұстаз кез-келген жағдайда сапалы әрі әсерлі сабақ өткізе алады. Себебі тапқыр педагогтың қолындағы қағаз бен қаламның өзі үлкен нәтиже бермек.
Макина ИСКАКОВА,
Ы.Алтынсарин атындағы №10 мектеп-лицейінің бастауыш сынып мұғалімі
