Есеп бойынша елімізде 7,5 миллион адам тұратын 6295 ауылдық елдімекен бар. Егер бір ауылда 500-600 тұрғын болса, үш жарым милиион адам ауылдық жерде өмір сүріп жатыр. Ал, ол ауылдардың барлығының жағдайы отыз жылдан бері түпкілікті жақсарып кеткен жоқ. Бірінде су, екіншісінде жол қатынасы жөнге келді деп айту қиын. Әрине, мемлекет те қарап қалып жатқан жоқ. Ауылға бет бұрып, жобалар, бағдарламалар жасайды. Бірақ бәрі нәтижемен өлшенетіні белгілі. Елге бет бұрған сондай жобалардың бірі «Ауыл – ел бесігі» туралы сөз етіп көрейік.
Ұлттық экономика министрі Әлібек Қуантыров «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы үшін еліміздегі даму әлеуеті жоғары үш жарым мың ауылды іріктеп алғанын айтады. Онда ауыл тұрғындарының 93 пайызы тұрады екен. 2019-2022 жылдары осы бағдарламаға республикалық бюджеттен 326 млрд. теңге қаржы бөлініп, 3,7 мыңнан астам жоба іске асырылыпты. Содан кейінгі 5 жыл ішінде жобаны қаржыландыру көлемі 800 миллиард теңгеге дейін ұлғайған. Жалпы барлық қаржы көздерін қоса алғанда ауылдарды көркейту мен жаңғырту үшін 1,3 триллион теңге жоспарланған.
Атап айтсақ, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық саласында 1225 жоба іске асырылса, 5,2 мың шақырым инженерлік желілер жаңғыртылған. Әлеуметтік инфрақұрылымды дамыту саласында 2218 жоба жүзеге асқаны тағы бар. Ал, 234 фельдшерлік пункт, амбулатория мен емхана, 1213 мектеп пен балабақша, 596 клуб пен мәдениет үйі және кітапхана, 175 дене шынықтыру-сауықтыру кешендері мен спорт залдары салынды және жөнделген.
Ендігі бір қызықты қараңыз, бағдарлама бойынша 2025 жылға қарай еліміздегі ауылдық мекендер 100% сумен қамтамасыз етілуі керек. Ауыл іштеріндегі 10 мың шақырым жолға жөндеу жұмыстары жүргізіледі. 12 мың километр инженерлік желі, бірнеше мың әлеуметтік инфрақұрылым нысандары салынып, толығымен жөнделеді, тіпті 5 мың ауылдың мектебі жаңғыртылады.
Қарап отырсаңыз, көрсетілген уақытқа бір жарым жыл қалды. Осы айтылғандардың жүзеге асатынына, әсіресе судан тапшылық көріп отырған Қызылорда облысындағы ауылдық мекендердің 100% сумен қамтамасыз етілетініне сенімдісіз бе? Бір Ақшатау ауылына жеті жылдан бері 9 жылдық мектеп салып бере алмай отырған біздің облыс үшін 5 мың ауыл мектебінің жаңғыртылатынына бас шұлғисыз ба? Әлде бес мыңның ішінде Ақшатау мектебі жоқ па?
Бәріне уақыт таразы, 18 ай көзді ашып жұмғанша өтеді де шығады. Сол кезде «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасының қалай жүзеге асқанын көретін боламыз?
Н.Меңдібай
