«Халық үніне құлақ асатын Үкімет». Осы тіркеске бірі сенсе, бірі сенбейді. Бірі «өтінішімізге құлақ аспайды» десе, бірі рақметін жаудырады. Расы қайсы? Ендеше облыстағы жағдайды бір шолып өтелік.
Облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев кезектілік тәртібімен жазылған 10 адамды қабылдап, олардың ұсыныс-пікірлерін тыңдапты. Қабылдауға жазылғандарды толғандыратын түйткілдердің негізгілері – тұрғын үй алу, жол, жарықтандыру, жұмысқа орналасу және кәсіп ашу екен. Облыс әкімі қабылдауға келушінің әрбірінің қойған сауалы жіті зерттелетінін айтыпты. Шешімін қарастыруда ең алдымен заң талаптары ескеріліп, негізге алынатынын ескерткен. Кейбір сұрақтар бойынша жауапты тұлғалар сол жерде заң аясында түсіндірме беріп, шешу жолдарын ұсыныпты.
Сонда тұрғындар қандай ұсыныс айтыпты? 81 жастағы қала тұрғыны «Абзал и К» ТС маңындағы 4 көшеде жарық, су, асфальт, ойын алаңы жоқ екенін, тазалық мәселелерін қозғаған. Қала әкіміне аталған шағын ауданға барып, жағдаймен жіті танысу жөнінде тапсырма берілген. Саяжай аумағының 58 жастағы тұрғыны қалаға қатынаудың қиындығын алға тартып, қоғамдық көлік маршрутын тұрақты ұйымдастыруды сұраған. Оның өтініші бойынша таңертең және кешкі уақытта арнайы бағыт ашылатын болыпты. Ал, әлеуметтік көмек сұрап келушілерге бұл мәселені арнайы комиссия заң аясында қарайтыны айтылған.
Халық үніне құлақ асу қалада жалғасып жатыр. Әрине, мәселелер қаншалықты шешімін табады, ол бөлек әңгіме. Аймақ басшының тапсырмасына сәйкес, облыс әкімінің орынбасары Мейрамбек Шермағанбет пен қала әкімі Асылбек Шаменов құқық қорғау органдарының, жауапты салалардың басшыларымен бірге қала іргесіндегі «ПМК-29», «ПМК-66» саяжайларының тұрғындарымен кездескенін естідік. «ПМК-29» «Электромонтажник», «Мелиоратор», «Самал-2», «Аэрофлот», «Сантехник» саяжайларынан құралған. Ресми есеп бойынша мұнда 2000-ға жуық халық тұрады екен. Қоғамдық көлік бекітілген кестеге сәйкес аптасына 3 рет қатынайды. Саяжайлықтар жолаушылар тасымалын күнделікті режимге ауыстыруды сұраған. Мәселеге орай, «Автобус паркі» ЖШС басшылығына кестеге өзгерістер енгізу тапсырылыпты.
Саяжайдағы тағы бір мәселе, бұнда электр желілерінің тозығы жеткен. Соның салдарынан қыс мезгілінде тұрғындардың тұрмыстық техникалары істен шығып қалады екен. Бұл жағдайға байланысты «Қызылорда электр тарату тораптары» мекемесі зерделеу жұмыстарын жүргізіп, қажетті шараларды қолға алатын болып келісілген.
Тұрғындарды толғандырған түйткілдің тағы бірі – саяжай аумағындағы «Иіркөл» жасанды көлінің жеке кәсіпкерге 49 жылға жалға берілуі. Көл иесі аумақты қоршап, арнайы су өткізгіш құрылғы орнатқан. Соның салдарынан саяжай халқы балық аулап, бау-бақшасына аяқ су жеткізе алмай отырған көрінеді. Облыс әкімінің орынбасары Мейрамбек Зинабдинұлы көл айналасындағы дауға байланысты заңдылығын қарау үшін құқық қорғау органдарына тапсырма беріпті. Сонымен қатар, «ПМК-29» саяжайын қаламен байланыстыратын аралықтағы жолды жөндеуге қатысты нақты шаралар қарастырылатындығы айтылған.
Ал, «ПМК-66» саяжайының 250-ге жуық тұрғыны сапалы жол салып, ауыз су желісін тартуды сұраған. Қала әкімі Асылбек Шаменов жол мен ауыз судың жоба-сметалық құжаттамасы әзірленіп, түнгі жарықтандыру жоспарға енгізілетіндігін жеткізген.
Шынымен, айтылған сөз жүзеге аса ма әлде созбалаңға салына ма? Әкімдікке салса, уақытылы орындалады. Бірақ қанша уақытта, сол жағы қиын болып тұрғанын жасырып қайтейік. Мәселен, Ақсуат ауылдық округінің жағдайын жергілікті тұрғындар қаншама айтқанмен естір құлақ жоқ болып тұрғаны ойландырады.
«Биыл Найзағараев көшесі жөнделеді екен» деген хабар шыққанда бөркімізді аспанға атып қуанып едік. 2023 жыл да жылжып өтіп барады, келер жылы да шаңы аспанға шыққан көшені шиырлайтын түріміз бар. Іргелес Ақсуат ауылдық округі Кировтағы А.Иманов көшесінің жаңа үйлер түскен жалғасын қатырып асфальттап жатыр екенсіңдер. Сол жол кіреберіс саналатын Наурызға түспейтіндей не жазығымыз бар біздің? Әйтеуір жылтырағанның бәрін Кировқа жапсырып жатырсыңдар. Ала қойды бөле қырыққанда қарқ болғандарың, кәнекей. Наурыздағы жұрт қашанғы сырттай береді?» деп әлеуметтік желіге сол аймақ тұрғыны Мұрат Жетпісбаев шындықтың ұшын шығарып еді, көпшілік қолдай ала жөнелді.
«Ауыл тұрғындары үшін дұрыс мәселе қозғап отырсыз. Өткенде жолым түсіп бара қойып едім, Наурыздың тұрғындарын аяп кеттім. Не деген шыдамды еді? «Президент келгенде әуелі Наурызға апару керек пе еді?» деген сұрақ туды табан астында. «Ақсуат ауылдық округінің әкімі кім еді, халықтан алыс жүретін болған ба?» деп тағы ойландым. «Жол мәселесін көрмей жүрген сол аймақтан сайланған депутаттарды көз дәрігеріне бір көрсетіп алса, артық болмайды-ау» дедім ішімнен күлкіге булығып. Қызылорда облыстық мәслихаты мен Қызылорда қалалық мәслихаты, депутаттарыңызды оятып жіберсеңіздер дұрыс болар еді. Сосын суы Тасбөгетке, газы қалаға қарайды дей ме? Бұл енді халықпен ойнау, шектен шыққандық!» деп, ашына тіл қатты Н.Көбегенұлы.
«Шыдамды халық екеніміз рас, көшемізде кемшілік көп, трансформатор көне, қуаты көтермейді, әсіресе жазғы айларда, «Наурыздың» 7,8,9,10,11, яғни бұрынғы Швейник көшелерін ауыстыру қажет! Орталық жалғыз көше ойдым-ойдымы шықты, бүкіл елді мекеннен келетін ауыр көлік осы көше арқылы қалаға шығуды әдетке айналдырған. 9 көше асфальты ол жоқ, газ келген соң саламыз деп, әлі де асфальт жоқ. Суды 5 жыл күттік, газды 13 жыл күттік, енді асфальтты неше жыл күтеміз?» деп, көптің жайын билікке жеткізгендей болды Зағира Рахымбекова.
«Ақсуат ауылдық округі әкімдігі, басшылығы бұрын пандемия кезінде арнайы блок пост салу ойларына келмей, бетон, топырақпен үйіп, атам заманғы қорған сияқты етіп, қорғанған. Әлі есімнен кетпейді. Енді мынау орталық жолды «Шаттық» дүкені жақтан кіріп, анау Киров қақпасынан шығып кетем дегенше масқара, көлік 20-мен жүреді, кейде көліктен түсіп, итеріп жүргің келеді. Үлкен даңғылының бойында бір шұңқыр бар, түссең доңғалағыңды ап қала жаздайды. Сол шұңқыр бұрынғы әкімнен қалған аманат, не болмаса көз тимесін деген белгі сияқты көрінеді» деп мысқалдады Дәулет Қырдан.
Ал, Ақсуат ауылдық округі әкімшілігі: «2023 жылы «ТМ ПроектСтрой» ЖШС арқылы ауылымыздаың басты жолдары болатын А.Найзағараев, П.Тлепбаев, Б.Жүсіпбеков және Канал-2 көшелеріне жоба сметалық құжаттамалары дайындалып, облыстық экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасына өтінім ұсынылды» деген жауаппен шектелді. Ол өтінімнің аяғы қалай болатыны тағы белгісіз.
Бір байқағанымыз, ауылдық округте ит пен мысық, есек пен сиыр бірге көшеде жүре береді. Бұрынғыдай қолтықтасқан қыз бен жігіт көрмейсің.
Айтпақшы, қаладан шалғайда жатқан тұрғындармен кездесулер облыс көлемі бойынша тұрақты түрде ұйымдастырылады екен. Кеше түс қайта облыс әкімінің орынбасары М.Шермағанбет пен қала әкімі А.Шаменов және құқық қорғау органдары басшыларының қатысуымен Ягодка, Пищевик саяжайларының тұрғындарымен кездесу өткізді. Кездесулер өтті-кетті болмай, көтерілген мәселелер тыңғылықты зерттеліп, жергілікті тұрғындардың қолайлы өмір сүруіне жағдай жасалса игі.
Н.Меңдібай