Қызылорда облысындағы қай сала болсын, алға жылжу қарқынына қарап, өңірдің әлеуметтік—экономикалық жағдайының жақсарып келе жатқанын байқауға болады. Шағын және орта кәсіпкерліктің жандануы, жұмыс орындарының көбеюі, инвестиция көлемінің өсуі, салық төлемдерінің артуы, соған сай кірістің молаюы даму көрсеткіштерге оң әсер беруде. Қызылорда облыстық мәслихатының кезекті V сессиясында нақтыланған бюджет 601,3 млрд. теңге көлемінде бекітілгені сөзімізді нықтай түседі. Сессияға өңірімізден сайланған ҚР Парламенті Сенатының депутаттары Руслан Рүстемов пен Ақмарал Әлназарова және Мәжіліс депутаты Мұрат Ергешбаев қатысып, өңір әлеуетінің деңгейін естіді.
Сессияда сөз сөйлеген облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев биыл бюджет көлемі 53,9 пайызға артқанын айтып, оның ұлғаюына атсалысқан депутаттар мен сала басшыларына алғыс білдірді.
— Өздеріңізге белгілі, облыс бюджетінде айтарлықтай өсім бар. Қазір облыс бюджеті 596,2 млрд. теңгеге жетті. Бұл былтырғы бюджет көлемімен салыстырғанда 208,9 млрд.теңгеге, яғни 53,9 пайызға артық. Бүгінгі сессияда бекітілген жағдайда облыс бюджеті 601,3 млрд. теңгеге жетеді. Бұл өткен жылдың бекітілген бюджетінен 55,3 пайызға көп. Бюджеттің ұлғаюына қызылордалық Парламент депутаттарының және сала басшыларының үлесі зор, — деді аймақ басшысы.
Бюджет қаржысының тиімділігін арттыру үшін облыстық мәслихаттың экономика, әлеуметтік және құқықтық мәселелер жөніндегі тұрақты комиссиясы төрағасының басшылығы мен құрамына мүдделі облыстық басқармалар өкілдері енген жұмыс тобы құрылды. Жұмыс тобы мамыр айында 2023 жылға білім саласына бөлінген бюджет қаржысына зерделеу жұмыстарын жүргізді. Қорытындысында ауқымды қаржы үнемдеуге мүмкіндік туды. Атап айтқанда, облыстың білім беру ұйымдарына бөлінген қаржының бюджеттік заңнама нормаларына сәйкестігі зерделеніп, нәтижесінде жоспардан тыс қаралған қаржы облыстық бюджетке қайтарылды. Бұдан бөлек, балалар мен жасөспірімдерге арналған шығармашылық үйірмелер мен спорт секцияларын жан басына қаржыландыру бағдарламасын іске асыру үшін 2023 жылға 7,1 млрд. теңге бюджетте бекітілді. 2022-2023 жылдары тексеру органдары бағдарлама барысына бақылау жасады. Заңдылықтарға өзгерістер енгізілуіне сәйкес бала саны 35 пайызға дейін қысқарып, 3,8 млрд. теңге бюджетке кері қайтарылды. Үнемделген қаржы аймақтың бірінші кезектегі мәселелерін шешуге жұмсалатын болды.
Күн тәртібінде сала басшылары атқарылған жұмыстарын баяндап, бірқатар бағдарламалық құжатқа өзгерістер енгізілді.
Сыр өңірі үшін ауыз толтырып айтатын жағдай құрылыс жұмыстарының қарқынды жүруі. Бүгінгі күні Қызылорда облысында 1924 пәтерлік 36 көпқабатты тұрғын үйдің құрылысы жүргізілуде. Биыл 1430 пәтер халық игілігіне табысталмақ. Бұл туралы облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев Қызылорда облыстық мәслихатының кезекті V сессиясында айтып берді.
— Қазір облыс көлемінде 31,4 млрд. теңгеге 130 мың шаршы метр болатын 1924 пәтерлік 36 көпқабатты тұрғын үйдің құрылысы жүргізілуде. Биыл 93 мың шаршы метрді құрайтын 1430 пәтерлі 30 үй халық игілігіне табысталады. Бұдан бөлек, әлеуметтік осал топтарға 600 пәтер Қызылорда қаласында, 400 пәтер аудандарда, барлығы 1000 пәтер сатып алуға республикалық бюджеттен 9,6 млрд. теңге бөлінді, — деді аймақ басшысы.
Елдің әл-ауқатын арттырудың тағы да бір өлшемшарты – инженерлік-коммуникациялық инфрақұрылымды дамыту. Облыс халқының 98,1 пайызы орталықтандырылған ауыз сумен қамтылған. Бұл көрсеткішті 100 пайызға жеткізуге жұмыстар жасалуда. Осы күні 230 елді мекеннің 198-і су жүйесіне қосылған. Өткен жылы 6 ауыл көгілдір отынға қосылып, халықты газдандыру деңгейі 70 пайызға жеткен болатын. Биыл тағы да 12 елді мекенге табиғи газ тартылып, газдандыру деңгейі 75 пайыз болмақ.
Тағы бір жайт, жергілікті маңызы бар 366 шақырым автомобиль жолдарының қалыпты жағдайдағы үлесі өткен жылы 82 пайызды құраған. Биыл бұл көрсеткіш 87 пайызға жеткізілмек. Бүгінде Қызылорда қаласында 141 шақырым көшені жөндеу жұмыстары жүруде. Шет аймақ, кенттер, ауылдар да назардан тыс қалған жоқ. Әр аудан әкімі жұмыс кестесінде ауылға назар аударып, әсіресе, ауыл көшелеріне жөндеу жұмыстарына кіріскен.
Нұрлыбек Машбекұлы көлік ағымы көп Сұлтан Бейбарыс, Назарбаев және Астана даңғылы сияқты орталық көшелерде жол жөндеу жұмыстары алдағы 10-15 күнде аяқталатынын айтты.
Өңірде кәсіпкерлік жобаларға қолдау жүйелі түрде көрсетіліп келеді. Жыл басынан бері кәсіпкерлікті қаржылай қолдау үшін әртүрлі көздерден 23 млрд. теңгеге жуық қаржы қаралып, 2000-нан астам жобаға қолдау көрсетілген. Ал, өңірге 424 млрд. теңге көлемінде инвестиция тартылмақ. Бұл туралы облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев Қызылорда облыстық мәслихатының кезекті V сессиясында хабарлады.
— Кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба» шеңберінде жыл басынан бері несие портфелі 14 млрд. теңгені құрайтын 484 жоба субсидияланды. Жұмыс жасап тұрған шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 72872 бірлікті құрап, 35,6%-ға ұлғайды. Мемлекет басшысының тапсырмасымен биыл басталған жас кәсіпкерлерге жылдық 2,5 пайыздық жеңілдікпен кредит беру жұмыстары айрықша қолдау тапты. Республикалық бюджеттен 1 млрд. 285 млн. теңге қаржы бөлінді. Өтінімдер өңірлік бизнес жобаларды іріктеу жөніндегі конкурстық комиссияда қаралып, 264 жас кәсіпкер оң қорытынды алды, ал 172 жас кәсіпкер өз кәсібін бастады, — деді аймақ басшысы.
Жас кәсіпкерлердің бастамаларын қаржылай қолдау мақсатында облыс әкімдігі Еңбек және халықты әлеуметтік қолдау министрлігіне тағы 200 адамға 1 млрд. теңге қаржы бөлу ұсынысымен шығып, ұсыныс қолдау тапты. Бөлінген қаржы жыл аяғына дейін өз мақсатына бағытталмақ.
Кәсіп жасауға ниеттенген әрбір азаматқа мемлекет тарапынан көмек жеткілікті. Тіпті, жалдамалы жұмысшы үшін де жас мамандарды тартуға мемлекет 12 және 18 ай бойы көмектеседі. Бұл ісін жаңа бастаған кәсіпкерге үлкен қолдау. Өңірдегі әрбір кәсіпкер осы күні мемлекет қолдауына сүйеніп, жұмыстарын бастап, облыстың тайқазанын толтыруға өз үлестерін қосуда.
Н.Меңдібай
