Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың биылғы «Әділетті Қазақстан: заң мен тәртіп, экономикалық өсім, қоғамдық оптимизм» деп аталатын Жолдауында елдің экономикалық тұрақтылығын нығайту, инфрақұрылымды дамыту, білім беру мен денсаулық сақтау салаларын жетілдіру, цифрландыруды ілгерілету, сондай-ақ саяси жүйені жаңғырту мәселелері басты назарға алынған.
Мемлекет басшысы Жолдауда 2025 жылды «Жұмысшы мамандықтары жылы» деп жариялайтынын мәлімдеп, осы уақыт ішінде техникалық және кәсіби білім беру жүйесін реформалау қажет екенін атап өтті. Өйткені, жұмысшы мамандықтары қоғам мен экономиканың тұрақты дамуында үлкен маңызға ие. Олар күнделікті өмірдің барлық салаларында маңызды роль атқарады және халықтың қажеттіліктерін қанағаттандыруға көмектеседі. Мысалы, құрылысшылар, дәнекерлеушілер, сантехниктер, электриктер және басқа да техникалық мамандар инфрақұрылым мен өндіріс салаларының үздіксіз жұмысын қамтамасыз етеді. Қазіргі таңда жұмысшы мамандықтарының маңызы артып келеді, себебі оларсыз кез келген өндіріс пен инфрақұрылымның жұмыс істеуі мүмкін емес. «Біздің қоғамда еңбекқорлық, кәсібилік сияқты қасиеттер өте жоғары бағалануға тиіс. Өз кәсібін жетік меңгерген мамандар ұлт сапасын арттырады. Сондықтан біз еңбек адамының мәртебесін көтеріп жатырмыз. Бұл бағыттағы жұмыс тоқтамайды, жалғаса береді. Жұмыстың жаманы жоқ, кез келген еңбек қадірлі. Ең бастысы, әркім жауапкершілікті терең сезініп, өз міндетін сапалы атқаруға тиіс», – деді Президент. Мемлекет басшысы бұл «Адал азамат – Адал еңбек – Адал табыс» қағидатына толық сай келетінін, адал әрі табанды еңбегімен табысқа жеткен адамдар қашанда құрметті, сыйлы болуы қажет екенін баса айтты.
Яғни, жұмысшы мамандықтардың беделін көтеру үшін оқу орындарындағы кәсіптік бағыт-бағдар беру жүйесіне жаңаша көзқарас қажет, жастарымыздың болашақ мамандықтарын дұрыс таңдауына ықпал етуіміз керек.
Жұмысшы мамандықтарына қажетті дағдыларды үйрететін колледждер мен оқу орындарының материалдық-техникалық базасын жақсарту; жұмысшы мамандарына деген сұранысты зерттеп, тиісті кәсіпорындармен ынтымақтастық орнату, сұранысқа сай жаңа жұмыс орындарын ашу; жұмысшы мамандықтарының еңбекақысын көтеру, олардың әлеуметтік жағдайларын жақсарту; жұмысшы мамандықтарының өкілдеріне әлеуметтік жеңілдіктер жүйесін қарастыру; БАҚ арқылы ол мамандықтардың маңыздылығын кеңінен көрсету, қоғамдағы беделін арттыру үшін арнайы бағдарламалар мен бейнероликтер және мақалалар жариялау сияқты кешенді жұмыстар жүргізу керек.
Жолдауда, әдеттегідей, білім саласына көп көңіл бөлінген. Өйткені, сапалы білім беру – қоғамның әлеуметтік-экономикалық және мәдени дамуының негізі. Ол жеке тұлғаның жан-жақты дамуына, кәсіби біліктілігін арттыруына, сыни тұрғыдан ойлау қабілетін қалыптастыруға, өзін-өзі жетілдіруге ықпал етеді. Білім беру жүйесінің сапасы жоғары болған сайын, қоғамның инновациялық әлеуеті де арта түседі. Білімді азаматтардың еңбек нарығында бәсекеге қабілетті бола алып, ұлттық экономиканың дамуына үлес қосатыны белгілі. Сондықтан сапалы білім беру кез келген мемлекеттің басым бағыттарының бірі болып табылады.
Мемлекет басшысы «Менің тапсырмаммен «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы жүзеге асырылып жатыр. 2025 жылдың соңына дейін заманауи үлгідегі 217 мектеп пайдалануға беріледі деп жоспарланған. Осы өте маңызды жұмысты «Самұрық-Қазына» қоры қадағалап отыр. Үкімет пен әкімдер бұл шаруаға белсене атсалысуы тиіс. Депутаттар да ортақ істен шет қалмайды деп ойлаймын.
Сонымен бірге, еліміздегі 1300 мектепке күрделі жөндеу жүргізу қажет. Үкімет әкімдермен бірге оны қаржыландыру көздерін анықтап, соның ішінде демеушілерден де қаражат тартып, 3 жыл ішінде бұл мектептерді толық жаңартуы керек» -деп тапсырды.
Жолдауда мұғалімдердің біліктілігін арттыруға және әлеуметтік мәртебесін көтеруге мәселесі де көтерілді. «Ұстаздар – ұлттың зияткерлік қуаты. Олар білімді ұрпақ тәрбиелеу арқылы еліміздің өркендеуіне жол ашады. Үздік оқу бағдарламасы, заманауи мектептер, озық басқару жүйесі болса да, ұстаз білікті болмаса, оның бәрі бекер екені анық. Сондықтан педагогикалық жоғары оқу орындарына талапты, қабілетті жастарды қабылдауға баса мән беру керек. Жалпы, бұл бағыттағы жұмыстың беталысы жақсы, оны жалғастыру қажет»- деп көрсетті.
Қорыта айтқанда, Жолдау қоғамды халықтың әл-ауқатын арттыру, әлеуметтік жағдайын жақсарту, қоғамның өмір сүру сапасын арттыруға бағытталған міндеттерді орындауға жұмылдырады.
Бауыржан Елеусінов,
«Өрлеу» БАҰО» АҚФ Қызылорда облысы бойынша Кәсіби даму институтының директоры
