Өткен аптада күн суыған кезде қызылордалықтар Астанаға бірінен соң бірі ағылды. Себебі де жоқ емес. Әуелі орталық коммуникациялар қызметінде облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев бұқаралық ақпарат құралдары өкілдері алдында атқарған жұмыстары туралы есеп берді. Одан кейін облыс өнерпаздарының концерті болды.
Сонымен астаналық журналистер алдына Қызылорда облысына әкім болғалы екінші рет шыққан Нұрлыбек Машбекұлы бір жылдан аса уақыттан бері жасаған жұмыстарын баяндады, сұрақтарға жауап берді. Қызық болғанда, екі сағаттай болған брифингте журналистердің бәрі сұрақтарын қоя алмай, шыққан соң әкімді сұрақтың астына алғанын әлеуметтік желіден бірінен соң бірі көрсетті. Облыс әкімі не айтты, журналистер әкімге қандай сұрақтар қойып, қандай жауап алды, ретімен баяндайық.
Мойындауымыз керек, соңғы уақытта өңірдің дамуында серпін бар. Облыста негізгі капиталға салынған инвестиция 2021 жылмен салыстырғанда 52 пайызға өсіп, 472 млрд теңгені құрады. Оның 74 пайызы жеке инвестициялар үлесінде. Содан болар, Қызылорда облысы инвестиция тарту бойынша үздік өңірлер қатарында. Бүгінде демеушілер есебінен 37,5 млрд теңге қаржы тартылса, 3,3 млрд теңге тұратын 630 жобаға жоба-сметалық құжаттама әзірленген.
«Облыс бюджетінің 61 пайызы әлеуметтік салаға бағытталған. Соның ішінде білім саласына 278 млрд теңге бөлінді. Салада ауқымды жобалар сәтті жүзеге асырылуда. Биыл облыста 4 жаңа мектеп пайдалануға берілуде. «Жайлы мектеп» ұлттық жобасы аясында 21 мектеп салынады. Жоба құны – 98 млрд теңге. Қазір 10 мектептің құрылысы жүргізілуде, қалған 11-і келесі жылы басталады. 2025 жылы толық тапсырылады», – деді облыс әкімі брифингте астаналық журналистер алдында.
Облыс әкімі өңірде мәдениет пен спорт саласында да ауқымды жобалар жүзеге асып жатқанын айтты. 7 мың орынға арналған орталық стадион, жабық бассейні бар көпсалалы дене шынықтыру-сауықтыру кешені салынатынын айтып қалды. Осы жерде сұрақ туындады. Бұған дейін «Қазақстан» ұлттық арнасының Қызылорда облысы бойынша меншікті тілшісі «Саутс-Ойл» салатын стадион қайда?» деп, қабыл қаққан болатын. Журналистің нақты білгісі келгені мынау еді: «Былтыр дәл осындай қоңыр күзде Қызылорда қаласында тек футболға арналған заманауи стадион салынатын болды деп бөркімізді аспанға лақтырып, сүйінші сұрап қуанған едік. Облыс әкімінің Сыр жанкүйерлері алдында айтқан жағымды жаңалығы сол кезде республикалық ақпарат құралдарынан жарияланып, әлеуметтік желідегі пабликтерде жарыса айтылды. Бас демеуші ретінде «Саутс-Ойл» компаниясы бұл жобаға қаржы құятын болып, биыл жоспар бойынша жаңа стадионның іргетасы қалануы керек еді. Міне, күз өтіп, жыл аяқталуға жақын. Бірақ, сол жағалаудан стадионнан басқа айтылған нысандардың бәрі салынып жатыр. Жанкүйерлер асыға күткен аренаның құрылысынан әлі хабар жоқ. Жан-жақтан сұрастырып көрсем, ешкім нақты жауабын білмейді. Ал, әлгі «Саутс-Ойлың» музыкалық колледжге секіріп кеткен. Футболдан хабары бар жұрттың бәрі «әкім айтқан стадионның құрылысы қашан басталады?» деп менен сұрайды. Ақыр-соңы не айтарымды білмей өзім ұяла бастадым. Енді сұрақ, сонымен кім лақтырды спонсор ма, әкім ба?».
Осы сауал әкімге «Адал адам» ютуб каналынан бағытталды. Кейін «Қызылорда қаласында стадион салынады. Бірақ оны Саутс-ойл емес…» деп, жауапты нақтылады. «Былтыр облыс әкімі Нәлібаев «Саутс Ойл» компаниясының демеушілігімен Қызылорда қаласында 2023 жылы жаңадан стадион салынады» деген болатын. Жауапты қызметте отырған адам мұндай мәлімдемені тектен-тек жасамайтыны белгілі. Қайрат Сатыбалдының құдасы, компанияның қожайыны Серікжан Сейтжановпен сөз байласқаны анық. Бірақ салынған стадионды көрмедік. «Келісімнің соңы неге бұлай сиырқұйымшақтанып кетті» деген сұрақ туындаған болатын көпшілікте. Осы сауалға Нұрлыбек Машбекұлы жауап берді. Стадион салынады. Қаржысы «Саутс-ойлдың» есебінен емес, бюджет көзінен шешілетін болыпты» деп, нығырлай түсті журналист. Расында, «Саутс Ойл» компаниясы стадионның орнына музыкалық колледж салып беретін болыпты. «Музыкалық колледжді 4 млрд. 800 миллион теңгеге салатын болып келісті» дейді әкім. Мемлекеттік сараптамадан өткеннен кейін стадионның құны едәуір қымбаттап кеткен көрінеді. Ал, оған компанияның шамасы жетпей қалыпты. Сонымен сұраққа жауап алынды: «Орталық стадион бюджет есебінен салынады».
Расында, айтылған сөз жерде қалмады. Кеше облыстық мәслихат сесиясында стадион құрылысын бастауға облыстық бюджеттен 3,7 млрд. теңге қаржы бөлінетінін естідік. Сонымен бірге тағы бір жаңалық, сессияда облыс әкімі келесі жылы «Жыраулар үйі» ашылатынын айтты.
Сұрақтар көп қойылды. Сағынып қалған ба, әріптестеріміз жаттанды сауалдарды да, жүйкеге тиетін сұрақтарды да қойып жатты. Ең бастысы, орташа жалақымыздың 300 мың теңге екенін әкімнен естідік.
Биыл құрылыс пен жол салудан рекорд жасадық. Келесі жылы да құрылыс қарқын алмақшы. Басқасын былай қойғанда, 7 ауданда музей, кітапхана, архив, неке қию залы, ардагерлер және аналар, жастар орталықтары, азаматтық қоғам өкілдері мен тарихи-мәдени, рухани ұйымдарды біріктіретін типтік үлгідегі «Руханият» орталықтары салынбақшы. Бұл шешімді өңір мәдениетіне қолдау деп түсіндік.
Б.Сұңқар
