Қазіргі таңда облыс төңірегінде шешімін табу керек мәселелер баршылық. Тұрғындардың жайлы өмір сүріп, тіршілік етуіне жағдай жасау Сыр басшылығының міндетінде. Осы себепті облыс әкімі Арал, Қазалы аудандарына барып, атқарылып жатқан жұмыстармен танысты. Жергілікті тұрғындармен кездесіп, ұсыныстар мен мәселелерді тыңдады.
Аралда аспалы көпір құрылысы басталды
Мәселе шешімін таппаса, жыл сайын ұлғайып, ауқымды болуы мүмкін. Уақытында жасалмаған жұмыстардың болашаққа тигізер зияны көп. Сондықтан да істі неғұрлым ерте бастап, ерте аяқтасақ қиындықтардың да ауылы алыстайды. Бүгінде Сыр өңіріндегі көптеген мәселелер облыс басшысының тікелей араласуымен шешімін тауып келеді. Аймақ басшысының бұл жолғы сапары Арал ауданынан басталды. Арал ауданына жұмыс сапары кезінде облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев теміржол көпірінің іргетасын қалау жұмысына қатысты. Көп уақыттан бері Арал тұрғындарын алаңдатқан мәселенің оң шешімін тауып, көп күткен көпір жұмысының басталуымен құттықтады.
— Мемлекет басшысы Қасым- Жомарт Кемелұлы: «Аса маңызды мәселелердің бірі – ауылды кешенді түрде дамыту. Ауылдарға нақты қолдау көрсетіп, заманауи инфрақұрылымды дамытуымыз керек» – деген болатын. Президентіміз бен Үкіметтің Сыр өңірін ерекше қолдауының арқасында аймағымызда ауқымды жобалар жүзеге асуда. Ерекше атап өтуіміз қажет, 2023 жылға облыс бюджеті 520,7 млрд. теңге болып бекітілген еді. Сәуір айындағы нақтылаудан кейін оның көлемі 593 млрд. теңгеге ұлғайды. Бұл 2022 жылғы бюджет көлемімен салыстырғанда 230 млрд. теңгеге немесе 1,7 есеге артық. Оның ішінде Арал ауданының бюджеті 18,4 млрд. теңгеге жетті. Бұл ауқымды қаражат ең өзекті деген мәселелерді шешуге, облыс тұрғындарының өмір сүру сапасын арттыруға жұмсалады, – деді Нұрлыбек Машбекұлы.
Арал қаласын бөліп жатқан теміржолдың бір жақ бетінде 17 мың, екінші жақ бетінде 20 мыңдай халық өмір сүруде. Алайда, пойыз келген сәтінде өткел жабылып, көліктердің кептелісіне әкелетін еді, кептелістің бірнеше шақырымға созылатындығы да үлкен мәселе болатын. Ең қиыны, жедел жәрдем, өрт сөндіру көліктері шұғыл шақырылса да, белгіленген жерге нақты уақытында жете алмайтын. Алдағы уақытта көпірдің пайдасымен халық көлік қатынасынан қиындық көрмейді. Аталмыш нысанның құрылысымен мердігер мекеме «РИТМ» жауапкершілігі шектеулі серіктестігі айналысуда. Мердігер мекеме жұмысты 2 жыл көлемінде аяқтаймыз деп жоспарлауда. Көпір құрылысына республикалық және жергілікті бюджеттен қаражат бөлінген. Көпірдің ұзындығы 940 метрді құрайды, құны 3,1 млрд. теңге. Сонымен қатар, аспалы көпірдің екі жағында қосымша жаяу жүргіншілер жолы, түнгі жарық шамдары болады. Темір жолға жақын тұратын тұрғындарға кедергі болмас үшін дыбыс басқыш құрал-жабдықтармен қамтылады.
Аудандағы өзекті мәселелер айтылды
Президент Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың Жарлығына сәйкес облыс әкімі өткен жылдан бері халықпен кездесулер ұйымдастырып, қоғамдық қабылдаулар өткізіп келеді. Президенттің сайлауалды бағдарламасындағы халқымыздың тұрмыс сапасын арттыруда, өмір сүруін жақсартуда жұмыс жасау керектігін, соған назар аударатынын жеткізген болатын.
Арал ауданына сапары кезінде ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуы туралы кеңейтілген отырыс облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаевтың қатысуымен өткізілді. Түйткілді мәселелер талқыланып, шешімін табу керек мәселелер сөз болды.
— Мемлекет басшысының сайлауалды бағдарламасында айтылғандай, тұрғындардың мұң-мұқтажын тыңдап, мәселелерін шешу әкімдер атқаратын жұмыс нәтижесімен тікелей байланысты болмақ. Бұл бағытта облыста тиісті шаралар қабылданып, нақты жұмыстар атқарылуда. Оның ішінде Арал ауданында да оң өзгерістер бар. Өткен жылы аудандар мен Қызылорда қаласы бөлінісіндегі негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер бойынша Арал ауданының өсу динамикасы тұрақты деңгейде сақталды. Негізгі капиталға салынған инвестициялар 16,7 млрд. теңгені құрап, бюджет қаражатына деген тәуелділік төмендеді. Ауданның өз кірісі 2023 жылы 3,2 млрд. теңгеге өскен. Сонымен бірге, жұмыс жасап тұрған шағын және орта бизнес субъектілерінің, құрылыс көлемінің артуы есебінен жоғары көрсеткіштерге қол жеткен. Арал ауданы аудандар бөлінісінде бірінші орында. Бұл бағыттағы жұмыстарды одан әрі жүйелі түрде жалғастыру қажет, – деді облыс әкімі.
Алайда, «Ауыл – ел бесігі» жобасының аясында өңірдегі ірі ауданда тек 4 тірек елді мекен тіркелген. Облыстық экономика және қаржы басқармасымен бірлесіп қосымша 3 елді мекенді тірек ауылдар қатарына қосу керектігін айтты. Барлық аудан әкімдеріне «Ауыл аманаты» жобасымен 2 млрд. теңгеге жоба ұсыну міндеттелгенмен, жұмыс қарқыны көңіл көншітпейді.
Облыс басшысы кәсіпкерлікті дамыту басты мәселе екендігін де атап өтті. Кәсіп саласын дамытып, жұмыссыздың деңгейін де төмендету керектігін ескертті. Өнім өндіруге бағытталған жұмыстарға қаржылай қолдау көрсетуді арттыру, баға тұрақтылығын сақтау керек екендігін де аймақ басшысы жиында талқылады.
Халықтың тыныштығы – ел тыныштығы. Бірақ, кейбір қоғамға зиян тигізетін адамдардың бар екендігі де жасырын емес. Жұмыссыздық бар жерде қылмыс болатыны да сөзсіз. Осы орайда, облыс әкімі аудандағы барлық ауылдарда былтырдан бері қылмыс көрсеткіші артқандығын айтты. 1 ай көлемінде қылмыстың бетін ашу, алдын алу бойынша жұмыстар атқару керектігін аудандық полиция бөлімінің бастығы Н.Шегебаевқа міндеттеді. Ардагерлер мен қоғамдық кеңестің ықпалын пайдалану керектігін ұсынды.
Барлық жердің көркі болатын, туристік жағдай жасай алатын орындарды дәріптеу керек. Сыр елі тарихи мекендерге толы аймақ. Облыс әкімі Қамбаш көлінің туристік әлеуеті, артықшылығы әлі күнге ескерусіз қалып келе жатқандығын ескертті. Оқушылардың жазғы демалысында, суға шомылу уақытында қауіпсіздік шараларды күшейтуді тапсырды. Ата-аналармен, балалармен, тұрғындармен облыстық білім басқармасы, төтенше жағдайлар департаменті, қала, кент, ауылдық округ әкімдері осы бастан жолығып, түсіндірме жұмыстарын өткізу керектігін баса айтты. Қамбаш көлімен қатар, басқа да қауіпсіздігі сақталған суға түсуге қолайлы жерлерге, тұрғындар мен балалар демалыс өткізе алатындай жағдай жасалуы керек.
Аралдықтардың ұсыныстарына құлақ тосты
Облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев Арал ауданы тұрғындарын құқық қорғау органдар басшыларымен бірге қабылдады. Баспана алу туралы, денсаулық, білім саласындағы мәселелер, жұмысқа орналасу туралы ұсыныстарды тұрғындар көтерді. Облыс әкімімен кездесуге 100-ге жуық азамат қатысты. Ұсыныстардың бағытына қарай аймақ басшысы тиісті органдарға тапсырмалар берді. Шешімін табу керек мәселелер жиында жан-жақты зерттелді.
Арал ауданының тұрғыны Ақбай Баекеев «ҚазСуШар» мекемесіне қатысты ұсыныс айтты. «Бүгін облыс әкімінің қабылдауына келдім. Егіс көлемінің артуына байланысты бұрын Арал ауданында су шаруашылығы мекемесі болған. Қазір оның ізі ғана бар. «ҚазСуШардың» аудандық мекемесін қайта құру туралы мәселе қозғадым. Бұл мәселе алдағы уақытта заң аясында қаралып, оң шешім табатынын айтты», – деді ол.
Ардагер ұстаз Әлия Мұқалимова ауданға типтік балабақша қажет екенін хабардар етті. «Аймақ басшысы Нұрлыбек Машбекұлының ауданға іссапармен келетінін естіп, қабылдауға жазылған едім. Бүгін қабылдауға келіп, талапқа сай, типтік жобадағы балабақша салып беру туралы ұсынысымды айттым. Облыс әкімі мен көтерген мәселе заң аясында қарастырылатынын жеткізді», – дейді ұлағатты ұстаз.
Сонымен қатар тұрғындар құқық қорғау органдарының басшыларының қабылдауында да болды. Өздерін алаңдатқан мәселелерді айтып, заң жүзінде шешім табу жолдары туралы кеңес алды. Заң тұрғысында құқық қорғау органдары барлық тақырыпты кеңінен түсіндірді.
Қазалы ауданындағы мәселелер талқыға салынды
Қазалы ауданына табан тіреген облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев шешімін күтіп жүрген мәселелерді талқыға салып, кеңейтілген мәжіліс өткізді. Тұрғындардың өмір сүру сапасын жақсарту керектігіне тоқталып, әкімдердің жұмысына назар аударды.
— Ауылдық аумақтарды дамыту және тиімділігін арттыру, сондай-ақ ондағы өмір сүру сапасын жақсарту үшін қабылданған шешімді жүзеге асыруымыз керек. Кент және ауылдық округ әкімдері халықтың күнделікті айтып жүрген проблемаларын шешуді көздейтін жобалар дайындап, оны қорғап, жанашырлық танытуы тиіс. Жайбарақаттықты уақыт көтермейді, ауылдың дамуына, көркеюіне жұмыс жасаңыздар. Облыстағы әрбір ауылдың даму перспективасы менің жеке бақылауымда болады. Мұндай көшпелі жиындарды жиі өткізіп, ауыл әкімінің іскерлік қабілеті мен белсенділігін бағамдауды дәстүрге айналдырамыз, – деді облыс әкімі.
Облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлы халық жағдайын жақсарту бағытында аудан әкіміне міндеттер жүктеді. «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында 5 жобаны жүзеге асыру үшін 1,1 млрд теңге бөлінген. Осы бағытта жұмыс жасау керектігін айтты.
«Ауыл аманаты» бойынша да жұмыс сапасының төмен екенін жеткізді. 2 млрд. теңгеге жоба ұсыну міндетін барлық аудан әкімдеріне облыс әкімі ескертті. Әкімдерге бұған дейін халықпен бірге тұру тапсырылған, алайда соған қарамастан аудан орталығынан қатынайтын Мұратбаев, Сарыкөл, Басықара, Құмжиек ауылдық округ әкімдеріне ескерту жасалды.
Ауыл тұрғындары несие ұйымдары берген қаржыларды тек мал шаруашылығына жұмсайтынын, бірақ бизнесті қолдау кәсіптің басқа да түрлерін қаржыландырады деп ескертті. Өзге де жобаларды таңдап, кәсіпкерліктің түрлі саласын дамытуды тапсырды. Сондай-ақ аудан әкімі Мұхтар Оразбаевқа ауылдардағы кәсіпкерлікті дамытып, жұмыссыздықты азайту бойынша тапсырмалар жүктеді.
Қазалы ауданына сапары кезінде, облыс әкімі құқық қорғау органдары басшыларымен бірге тұрғындармен кездесіп, ұсыныс-тілектерін тыңдады. Жетпістен астам тұрғын қабылдауға келіп, баспана, білім саласы, денсаулық саласындағы мәселелерді көтерді. Тұрғындар айтқан мәселелер жан-жақты зерттелді. Ұсыныс-пікірлерден соң тиісті басшыларға тапсырмалар берілді. Құқық қорғау органдары басшылары тұрғындарға заң жүзінде түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, көмектерін аямады.
«Аймақ басшысының ауданымызға жұмыс сапары туралы хабардар болған соң, қабылдауына жазылдым. Кездесуде Бозкөл ауылына типтік жобадағы балабақша қажет екеніне тоқталдым. Облыс әкімі бұл мәселенің алдағы уақытта оң шешім табуына ықпал жасайтынын айтты»,- деді Қазалы ауданы, Бозкөл ауылының тұрғыны, еңбек ардагері Жанұзақ Келімбет.
«Келінімнің орыс тілі пәнінің мұғалімі мамандығы бойынша дипломы бар. Бірақ жұмысқа орналаса алмады. Бүгін ауданға жұмыс сапарымен келген облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлының қабылдауында болып, осы мәселені көтердім. Облыс әкімі тиісті сала басшыларына заңнамаға сәйкес көмек көрсетуді тапсырды»,- дейдi аудан тұрғыны Айгүл Жұбан.
Аймақ басшысы қабылдаудан соң Әйтеке би кентіндегі «LCI-MK» ЖШС темірбетон зауытының жұмысымен танысты. Жылына кәсіпорын 1000 текше метр темірбетон бұйымдарын және конструкцияларды өндіруге бейімделген. Республика аумғында жол, көпір құрылыстарын қажетті материалдар қамтамасыз етуде. 67 адам тұрақты жұмыспен қамтылған. «Жоғарғы кернеулі электр бағаналарын шығару» атты 30 миллион теңгені құрайтын жобаны 2013 жылы жүзеге асырған.
Облыс әкімі аудан ақсақалдарымен де кездесіп, пікірлесті. Алдағы уақытта осындай форматтағы қабылдаулар облысымыздың барлық аудандарында өткізілмек.
Халқымыздың жағдайын жақсарту мемлекет басшысының барлық Жолдауларында айтылып жүр. Елімізді құраушы, еліміздің басты тұтастығын қалыптастырушы халқымыз екендігі белгілі. Сол себепті, тұрғындардың жағдайын жасау басты парыз. Қызылорда өңіріндегі жұмыстарға ел риза. Жыл сайын ауқымды жобалар жүзеге асырылып, халыққа қажетті нысандар құрылысы салынып тұрғындар пайдасына берілуде. Жергілікті тұрғындардың көптен күткен тілектері қабыл болып, шешеімін таба алмаған теміржол кептелістері оңтайлы шешіледі деп күтеміз. Өңір басшысының тікелей араласуымен, аудандарға жұмыс сапарымен баруы тұрғындар көңіліне сенім ұялатады. Тұрғындардың тыныс-тіршілігімен танысып, қабылдауында ұсыныстарын тыңдап, шешімін табуға берген тапсырмалары тез жүзеге асады деп сенеміз. Облысымыздың барлық ауданы көркейіп, дамуы үшін барлығымыздың атқарар ісіміз көп.
Қазақбай ӘНДЕШҰЛЫ
