Өңіріміздің үнемі дамып отыруы үшін жасалып жатқан жұмыстарды жіті назарда ұстау қажет. Облыс орталығындағы жүйелі жұмыстар, аудандарда атқарылып жатқан ілкімді істер ауыл-аймақтардың ілгері жылжып, жаңаша көрік алуы – бәрі де жергілікті басшылықтың күн тәртібіндегі негізгі мәселелері. Қазіргі таңда облысымыздың әр аумағында білім, денсаулық саласына қажетті нысандар бой көтеріп, кейбірі күрделі жөндеуден өтіп, тұрғындар игілігіне берілуде. Жыл басынан бері атқарылған жұмыстарды бақылау мақсатында облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев аудандарға жұмыс сапарымен барып жүр. Аудандардың тыныс-тіршілігімен танысып, ауылдық елді мекендердің жұмыстарын байқады. Көзімен көрді, көкейге түйді. Мәселені түсінді, ұсынысты тыңдады.
Аймақ басшысының бұл жолғы сапары Жаңақорған ауданында жалғасты. Жаңақорған ауданына жұмыс сапары кезінде облыс әкімі Нұрлыбек Машбекұлы ауданның әлеуметтік- экономикалық дамуы жөнінде кеңейтілген мәжіліс өткізді. Ауданға қарасты кент және ауылдық округтердің әлеуметтік -экономикалық ахуалы, тұрғындардың талап-тілектерін ескере отырып бастамаларына қолдау көрсетудегі мәселелер, даму жоспарларының бәрі жиында қаралды. Бұл жиынға барлық құқық қорғау органдарының басшылары, облыстық басқармалар мен аудандық бөлім басшылары, ауылдық округ әкімдері түгел қатысты.
Ауылдық елді мекендерді дамытудағы негізгі бағыттарды Мемлекет басшысының «Қазақстан Республикасының ауылдық аумақтарды дамытудың 2023-2027 жылдарға арналған тұжырымдамасы туралы» Жарлығы айқындап берді. Жаңақорған ауданындағы өндіріс, индустрия, кәсіпкерлік, аграрлық салалардың мәселелерін ауылдық жерлерде өмір сүру сапасын жақсартуды көздейтін тұжырымдамаға сүйеніп шешуге мүмкіндік бар.
Президент барлық деңгейдегі әкімдердің жұмысына жыл сайын бағалау жүйесін енгізу керектігін айтып, ауыл әкімдерінің қызметіне ерекше тоқталды. Оларға күн сайын тұрғындардың мұң-мұқтажын тыңдап, талап-тілектеріне дер кезінде назар аудару міндетін қойды. Ауыл әкімдерінің жұмысына ауылдың елдегі бастамаларға қосылуы, жаңа бағдарламалар мен жобаларға қатысуы тікелей байланысты.
— 2022 жылдың қорытындысымен аудандар мен Қызылорда қаласы бөлінісіндегі негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер рейтингінде Жаңақорған ауданы төртінші орынға тұрақтап, дамудың орта көрсеткішін көрсетті. Өңдеу өнеркәсібінде өсім 86,1 миллиард теңгені құрап, 3,6 пайызға, бөлшек сауда көлемі 7,1 миллиард теңгені құрап, 1,6 пайызға артқан. Негізгі капиталға салынған инвестициялар көлемі 53,2 миллиард теңгені құрап, 2021 жылмен салыстырғанда 154,9 пайыз болды. Биылғы қаңтар-сәуір айларында ауданның өнеркәсіп кәсіпорындары 34,9 миллиард теңгенің өнімін өндіріп, 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 86,1 пайызға төмендеген. Аудан экономикасына 9,9 миллиард теңгеге инвестиция салынған, бұл көрсеткіш өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 2,7 есе артты, – деді аймақ басшысы.
Жаңақорғанның әлеуметтік-экономикалық дамуындағы нақты көрсеткіштерді мысалға келтіріп, аудан әкіміне Нұрлыбек Машбекұлы бірқатар тапсырмалар берді. Ізденіс пен бастамашылдық қазіргі таңда жұмысты ширатады. Сол себепті, халықтың тұрмыс-тіршілігін жақсартуға, өмір сүру сапасын арттыруға баса назар аударылуы тиіс.
Мемлекеттік бағдарламалар ұсынған мүмкіндіктер әлі толық пайдаланылмай келеді. Халыққа тиімді шарттарын түсіндіруде әлі де жетіспейтін тұстар жетерлік. Мысалы, «Ауыл – ел бесігі» бағдарламасы бойынша ауданға қарасты 7 елді мекенге мүлде қаржы қаралмаған. Спутникті ауылдарды қаржыландыру да екі жылдан кейін тоқтауы мүмкін. Бағдарламаның артықшылығын спутникті және тіректі елді мекендер тізіміндегі ауылдар пайдаланбаған.
«Ауыл аманаты» жобасы да ауқымды бағдарлама, бұл жобаға Жаңақорған ауданынан Қожакент және Аққорған ауылдық округтері ғана қатысқан. Осындай нәтижеде әкімдердің жұмысы сынға түседі. Ауыл әкімдерінің негізгі міндетіне мемлекеттің ауылға бағытталған бағдарламалары мен ұлттық жобалары арқылы қаржы тарту, ол қаржының қажеттігін дәлелдеп шығу, істің көзін тауып, ауыл тұрғындарын бір мақсатқа жұмылдыру кіреді.
Аймақтағы әрбір ауылдың ахуалын, ондағы жұмыс барысын бақылау және қадағалаудан тыс қалдырмайтынын облыс әкімі қадап айтты. Аудан әкімі Мұрат Тілеуімбетовке нақты тапсырмалар беріп, жұмысты үйлестірудің негізгі бағыттарын, кәсіпкерлікті қолдау мен тұрғындар, жастар арасындағы жұмыссыздықты азайту, ауыл тұрғындарының бастамаларын ілгерілетудің жолдарын атап көрсетті. Ақпараттандырудың жетіспеушілігінен жастарды кәсіпкерлікке ынталандандыруда кездесетін кедергілерді жойып, ділгір мәселелерді шешу жолдарын түсіндірді.
Жаңақорған кенті және ауылдарда тіркелген қылмыстарды ашу көрсеткіші төмен екендігін облыс әкімі сынға алды. Әр ауылдағы ахуалға тоқталып, жауапты қызметкерлерге міндеттер жүктеді. Қоғамдық және ардагерлер кеңестерінде жағдайды үнемі талқылап, келеңсіздіктерді болдырмаудың жолдары ұсынылса, құқық қорғау органдарымен бірлескен жұмыстар жүргізілсе, барлығын бақылауда ұстауға болатындығын ескертті.
Аймақ басшысы жиын соңында жазғы демалысқа шыққан мектеп жасындағы балалардың қауіпсіздігі, судағы жазатайым жағдайлардың алдын алудың маңыздылығын да атап өтті.
Жаңақорған ауданына жұмыс сапары кезінде облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев аудан халқымен кездесіп, құқық қорғау басшыларымен бірге тұрғындарды жеке қабылдады. Жеке қабылдау арқылы тұрғындар көкейінде жүрген сұрақтарды қойып, ауданға қатысты орын алып жатқан істер жайында тікелей сұрай алды. Қабылдау болатынын білетін жұртшылық алдын-ала ой-пікірін, ұсыныстарын дайындайды. Тұрғындардың облыс әкімі мен құқық қорғау органдары басшыларына мәселені бүкпесіз жеткізудің бұл әдісі оң өзгерістерге әкелері сөзсіз. Мәселелердің оңтайлы шешімін табуы жеке қабылдауда келу арқылы жүзеге асатынына халықтың сенімі артқан.
Елуден астам жаңақорғандық тұрғын қабылдауға келіп, өз өтініш тілектерін, ұсыныстарын жеткізді. Баспана, денсаулық, білім, жұмысқа орналасудағы қиындықтар сөз болып, мәселелер қозғалды.
Аймақ басшысы қабылдауға келген әр адамның сұрақтарын жіті тыңдап, барлық сұрақтардың жауабы болатынын айтты. Ой-пікірлерді, көтерілген мәселелерді жан-жақты зерттеуді мамандарға міндеттеді. Нәтижесінде әрбір тұрғынға жеке-жеке жауап берілді.
«Аймақ басшысы құқық қорғау органдары басшыларымен бірге келiп, тұрғындардың сауалдарына ден қойды. Мен ауданымыздан оңалту орталығы мен емхана салу мәселесін айта келдім. Мұнда 81 мың халық тұрады, сапалы медициналық қызметке қажеттілік бар» дейді аудан тұрғыны Әйгерiм Қарабаева.
Тұрғындар көтерген мәселелерді құқық қорғау органдары басшылары қарап, заңдық тұрғыдан кеңестерін берді. Әдетте басшылардың қабылдау күндеріне, белгіленген кестеге сәйкес келу аудан мен ауыл халқы үшін қиындық туғызады. Құқық қорғау органдары басшыларының жергілікті жерге келіп, жеке қабылдау өткізуі тұрғындар үшін тиімді. Заңға қатысты ережелер мен талаптарды қарапайым әрі ұғынықты етіп түсіндіріп берген мамандардан қабылдауға келушілер мәселелерінің шешу жолдарын біліп қайтты.
Бір ауданның мәселесін шешу арқылы ауданға қарасты елді мекендердің дамуына әсер етуге болады. Мемлекет тарапынан ауылдық елді мекендердің дамуына бағытталған бағдарламалар жасалуда. Бағдарламаларды пайдалану көрсеткіші төмен, осы мәселеге облыс әкімі тікелей араласу арқылы бұл жобаны тиімді пайдалануға мүмкіндік көп. Сыр өңірінің болашаққа құрған жоспарлары көңіл қуантады. Себебі тұрғындардың талап тілегін тікелей тыңдайтын облыс әкімінің қатысуымен бірқатар мәселелер шешімін тапты. Ендігі кезекте облыс орталығында салынып жатқан нысандардың ел игілігіне берілетін күні де алыс емес.
Қазақбай ӘНДЕШ
