Өткен аптада облыстық жастар ресурстық орталығына қарасты №19 қалалық орталықтандырылған кітапханада мазмұнды іс-шараның куәгері болдық. «Бір ел – бір кітап» акциясы аясында студенттер мен оқушылар жазушы Тәкен Әлімқұловтың «Махаббат күйігі» әңгімесін талдады. Алдымен кітапханашы Айжан Болатқызы жазушының өмірдерегіне тоқталып, әрі қарай тізгінді ақын Ақжол Түменбай ұстады. Бұл жолғы талқы бұрынғыдан өзгерек. Қызу пікірталас пен тартыс емес, сезім сөйледі. Барша адамзатқа ортақ сезім – ана мен бала махаббаты жайында байыппен ой өрбіп, мұғалімдер де әңгімеден алған әсерімен бөлісіп, тың пікірін ортаға салды. Тек тақырып төңірегінде шектелмей, жазушының шеберлігі мен жазу стилі жөнінде айтып, оқиғаны қоғамдық көріністермен салыстырып, әрқайсысының анасы туралы аяулы естеліктерімен бөлісуі іс-шараның маңызын арттырды десек артық емес.
– Тәкен Әлімқұловтың «Махаббат күйігі» әңгімесі қысқа болғанымен, ондағы көтерілген мәселе ауқымды. Ал, ана мен баланың арасындағы махаббат тым бөлек көрініс. Баланың биігін де, күйігін де көтеретін ана ғой. Жазушы Қамқаның баласына деген махаббатын кішкентай детальдар арқылы суреттейді. Баланың ойы арқылы да анасына жанашырлық сезімін сипаттайтынын аңғардық. Әңгімеде мал шаруашылығында кездесетін әртүрлі ұрлық-қарлық, ауыл әкімінің тойымсыз келіншегі, оның қулығы сынды сол уақыттағы мәселелер сөз болады. Бұл шығарма маған ерекше әсер етті. Өйткені, ешбір қиындыққа мойымай, ананың діттеген мақсатына жетуі жан-дүниеңді қозғамай қоймайды. Күннің аптап ыстығына, құмнан әзер жүргеніне, талықсып құлағанына қарамастан, есің жиып алып, сонда да кері қайтпай, талқанын жеткізіп, дорбасын беріп үлгерді. Бұл ананың жеңісі. Тәкен Әлімқұловтың басқа шығармаларын да оқып жүрмін. Көбіне әдеби сынға мән берген жазушы болғандықтан, әңгіме мен проза жанрынан осал еместігі көрінді. «Махаббат күйігі» тақырыбынан бастап көпшіліктің назарын аудартып, көркем бейнелеу, суреттеу жағынан да өз оқырманын тапқан шығарма болды деп есептеймін,- деді №43 орта мектептің қазақ тілі мен әдебиеті пәнінің мұғалімі Гүлзия Жұмағалиева.
Расында да, «Бір ел – бір кітап» акциясының мәні зор. Ал, көркем әдебиеттің кемел ойлауға, сөздің қасиетін түсінуге негіз болатынына шүбә жоқ. Мұның маңызына Гүлзия Өмірзаққызы да тоқталып өтті.
– Оқушылар мен жастар арасында кітап оқу мен талдау процесі жақсы жолға қойылған. Өйткені, кітап талдауларға жиі қатысамын және қала бойынша құрылған кітап клубында мүшемін. Сонда жастардың кітапқа қызығушылығы жоғары екенін байқадым. Бірақ, жастардың бір кемшілігі шетел әдебиетін, психологиялық, тілі жеңіл, ақша табуды көрсететін кітаптарды оқуға құштар. Оған мен келіспеймін. Оқушы Бердібек Соқпақбаевтың, классик жазушыларымыз Әбіш Кекілбаев, Ақселеу Сейдімбек, Оралхан Бөкей, Дулат Исабековтің шығармаларын оқып, көркем әдебиеттегі жазушының суреттеуін, ондағы кейіпкердің ішкі күйін, шығарманың идеясын біліп, үйрену керек деп ойлаймын. Сондықтан, жылтыраған дүниеге қызыға бермей, ұлттық құндылықты насихаттайтын шығармаларды көбірек оқыған жөн, — деді ол.
Егер кітапхананы «жүрегі бар жалғыз үй» десек, ондағы кітапханашылардың еңбегін де елеп өтуіміз қажет. Әр оқырманға бір-бір қазына кітапты ұсынып, түйгенін түйіндеуге ықпал етіп отырғаны қуантады.
– Жыл басында Тәкен Әлімқұлов пен Жұмекен Нәжімеденовтің кітаптары таңдалып алынды. Жыл соңына дейін қос автордың шығармашылығымен танысып, жаппай халық болып оқуға шақырамыз, насихаттаймыз. Бір-екі ай көлемінде тағы да поэзия кештері мен конференциялар ұйымдастырамыз. Ақын мен жазушының өзге де шығармасын талдау үшін жастардың басын қосуды жалғастырамыз. Сәуір айында «әдеби автобус» атты жобаны жүзеге асырмақ ойымыз бар. Жастар оқымайды деуден аулақпын, оқитын жас көп. Тіпті, поэзия кештерін жақсы көріп, белсене қатысып, өлеңдерді жатқа оқитыны да жетерлік. Әрқайсысы талғамына қарай таңдау жасап, кітап оқуда кейін тартпайды, — деді аға кітапханашы Сәуле Ақбергенова.
Іс-шараның соңы анаға қатысты әдемі теңеумен қорытындыланып, қатысушылар ерекше күйде тарқасты.
З. ҚОНЫСЖАН
