Қазақ даласы – қасиетті орындарға, әулиелі жерлерге бай. Солардың бірі – Бегім ана мазары. Бұл орынға халық ғасырлар бойы тәу етіп, өз тілектері мен мұң-зарын айтып, арнайы келеді. Осы орайда біз де осы киелі мекенге байланысты өз отбасымыздың басынан өткен ерекше оқиғаны баяндасақ дейміз.
2009 жылы әпкеміз ауыр дертке шалдығып, Қазалы темір жол ауруханасының жансақтау бөлімінде ұзақ уақыт ес-түссіз жатты. Дәрігерлер оның науқасының нақты себебін біле алмай, ем тағайындай алмайды. Әпкеміздің денесі көгеріп, жақындарын әбден алаңдатады. Осы жайды бағамдап жүрген аурухананың гинекология бөлімінің меңгерушісі, білікті дәрігер Қазыбек Еспаев әпкеміздің жанын қаумалаған тылсым күштердің бар екенін сезеді. Ол өзінің көп жылдық тәжірибесіне және рухани түйсігіне сүйене отырып, бұл жай ғана сырқат емес, әулиелі жерлермен байланысты жағдай екенін түсінеді.
Сол мезетте-ақ Қазыбек Еспаев әпкеміздің ата-тегі туралы сұрастырып, оның атасы Базарқожа, ал нағашы жағы Сейтқожаның ұрпағы екенін біледі. Ол дереу туған-туыстарға әпкемізді ауруханадан алып кетіп, үш қасиетті орынға апаруды ұсынады. Айтқаны, бірінші, Базарқожа әулиенің басына – ата-баба рухына тағзым етіп, құран бағыштау, екінші, Бегім Ана мазарына арнайы ұрғашы мал арнап, дұға ету, үшінші, нағашы әжесінің басына құрбандық шалып, дұға бағыштау.
Дәрігердің айтуымен туған-туыс таң ата әпкемізді көлікке отырғызып, алдымен Бекарыстан би ауылындағы Базарқожа әулиенің басына барады. Сол жерде жергілікті ақсақалдар баталарын беріп, әруақтарға құран бағыштайды. Сол кезде ауыл ақсақалы Төлеу қожа келіп, Бегім Ана әулиеге құрбандыққа еркек мал шалмауды, оның орнына ұрғашы мал арнауды ескертеді. Бұл ескертуді бұлжытпастан орындаған ағайын өздерінің сондай дайындықпен келгендіктерін айтады.
Бегім анаға жол тартқан сәтте ауа райы күрт өзгеріп, қалың тұман басып, күн суытып кетеді. Жолда адасып, бағыттарынан жаңылады. Бірақ әпкеміз әлсіз болса да, тылсым күштің жетелеуімен ұзын бұрымды, сәукеле киген сұлу әйел бейнесін көреді. Сол әйелді көрген сайын оған жақындауға тырысады, бірақ ол үнемі көзден бұл-бұл ұшып кетеді. Сол кезде молда көлік жүргізушісіне бастапқы бағытынан айнымай жүруді тапсырады. Бір уақытта олар өздерінің Бегім ана мазарының дәл қасында тұрғанын байқайды.
Бұдан соң әпкемізді тілеуханаға кіргізіп, құрбандық шалу рәсімі басталады. Күн суық болса да, тілеухананың іші ерекше жылы еді. Бұл жағдайды көргендер таңданыстарын жасыра алмайды. Осы кезде әпкеміз 17 күн бойы аш жатқанын ұмытып, анасынан шай сұрап, алғаш рет асқа тәбеті ауады. Бұл жағдайды көрген жақындары ерекше қуанады.
Бір түнді тілеуханада өткізіп, таң ата Қаратереңде жатқан нағашы әжесі Салтанаттың басына барып, тағы да құран бағыштайды. Осы сапардан кейін әпкеміздің денсаулығы біртіндеп жақсарып, өмірге қайта оралғандай болады. Бүгінде ол – үш баланың анасы және өзі Қазалы ауруханасында аға мейіргер болып қызмет атқарады.
Бұл оқиға біздің отбасымыз үшін қасиетті орындардың құдіретін дәлелдеген ерекше жағдай болды. Бегім ана – қазақ тарихында киелі ана, әулиелі мекен иесі ретінде халық жадында сақталған есім. Оның қасиеті әлі күнге дейін адамдарды түрлі қиыншылықтардан қорғап, рухани күш беріп келеді.
Бұл орынға тағдырдың жазуымен жол тартқан жандардың өмірінде ерекше өзгерістер орын алғаны туралы көптеген оқиғалар бар. Солардың тағы бірі – анамыздың отбасының басынан өткен жағдай.
2000 жылдары Тараз қаласында тұратын нағашы ағамыз Өміртай Маханов Қазалы ауданы, Бекарыстан би ауылындағы анамыздың үйіне келеді. Ол кезде ағамыз сырқаттанып, денсаулығы сыр беріп жүрген еді. Ауылға келген соң, ол бауыры Қайратқа ерекше өтініш жасайды. Бегім анаға барып, түнеп қайтқысы келетінін жеткізеді. Әрине, Қайрат ағамыз бұл өтінішті бірден қабылдайды. Ол кезде оның жасы қырыққа таяп, бірақ әлі үйленбеген кезі еді. Бұл жағдай ата-анамыз үшін үлкен уайым болатын. Уақыт зымырап өтіп жатса да, ағамның жеке шаңырағын көтеретін ойы жоқ сияқты көрінетін.
Сөйтіп, екі ағамыз Бегім ана әулиенің басына барып, түнеуге бел буады. Бұл түн олардың өмірін түбегейлі өзгертетінін ол кезде ешкім білген жоқ еді.
Таң ата Қайрат ағамыз ерекше түс көреді. Түсінде белгісіз бір күш оның екі алақанына екі қара шоколад ұстатады. Алғашында бұл түстің мәнін өзі де, қасындағы ағамыз Өміртай да түсіне қоймайды. Бірақ түнеп қайтқаннан кейін көп ұзамай, күтпеген жағдай орын алады – Қайрат аяқ астынан үйленуге шешім қабылдайды. Жылдар бойы бойдақ боп өмір сүрген ағамыздың бір күнде бұл қадамға барғаны бәріміз үшін тосын жаңалық болды.
Анамыз бен әкеміз бұл хабарды қуанышпен қарсы алды. Үлкен ұлдарының отау құратынын естігенде, олардың көңілдеріндегі ауыр жүк жеңілдей түскендей болды. Бұл тек басы ғана екен. Біраз уақыттан кейін ағамыздың отбасында екі ұл бала дүниеге келеді. Сонда ғана бәрі Қайрат ағамыздың түсінде берген аянның мағынасын түсінеді – екі қара шоколад екі ұлдың дүниеге келетінін білдірген екен. Алайда, өмір заңдылығымен қуаныш пен қайғы қатар жүреді. Кейінірек жеңгеміз өмірден өтті, ал нағашы ағамыз Өміртай да көп ұзамай, бұл дүниемен қош айтысты.
Ең бастысы, ағамыз Қайраттың өмірі түбегейлі өзгерді. Ол Бегім анаға барып, түнеп қайтқан түннен кейін жеке шаңырағын көтеріп, ұрпақ сүйді. Бүгінде оның екі ұлы студент атанды, өз жолдарын тапты.
Айтпағымыз, бұл оқиға – қасиетті жерлерге деген сенімнің тағы бір дәлелі. Бегім ана мазарына тәу еткен жандардың өмірінде ерекше өзгерістер орын алатынына халқымыз ғасырлар бойы куә болып келеді. Бұл тылсым құбылыстардың мәнін толық түсіну мүмкін емес, бірақ жүректегі сенім мен ниетің таза болса, қасиетті мекендерден берілген аян адам өміріне өзгеше серпін, жаңалық әкелетіні анық.
Қарақат МАХСҰТ,
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің студенті
