Сыр елінде тумысынан текті, өмір бойы аттың үстінде, тудың астында жүріп, еліне емірене қызмет жасаған жампоз жандар жетерлік. Сондай жандардың бірі, мемлекет және қоғам қайраткері Ұзақбай Қарамановтың 85 жылдығына арналған бірнеше шара өтті. Соның алғашқысы – «Тәуелсіздік түлеткен тұлға» атты республикалық ғылыми конференция. Конференцияның басты модераторы ретінде облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев тізгінді өз қолына алды.
Жиынға ҚР Парламенті Сенатының депутаты Мұрат Бақтиярұлы, техника ғылымдарының докторы, профессор, ҚР Ұлттық Ғылым академиясының академигі, мемлекет және қоғам қайраткері Бақытжан Жұмағұлов, техника ғылымдарының докторы Әлімжан Құртаев, ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаттары Ғалым Әміреев, Бақытбек Смағұл, Ұзақбай Қараманұлының жұбайы, балалары, туған-туыстары, замандастары сондай-ақ, мәслихат депутаттары, зиялы қауым өкілдері қатысты.
Айбыны асқақ, айдынды Аралдан түлеп шыққан сұңғыла саясаткердің құрметіне арналған республикалық конференцияда ҚР Парламенті Сенатының төрағасы Мәулен Әшімбаев, мемлекет және қоғам қайраткері, саяси ғылымдар докторы Қырымбек Көшербаев, мемлекет және қоғам қайраткері, экономика ғылымдарының докторы, профессор Бердібек Сапарбаев, ҚР Парламенті Сенатының депутаты, заң ғылымдарының докторы, профессор, ҚР Ұлттық ғылым академиясының академигі Мұхтар Құл-Мұхаммед құттықтау хаттарын жолдады.
Аймақ басшысы қайраткердің өмір жолы мен еңбегіне тоқталып, қазақ елінің дамуына қосқан үлесі туралы сөз қозғады.
— Ұзақбай Қараманов – еліміздегі құрылыс индустриясының алғашқы қарлығаштарының бірі. Ағамыз қандай қызметте жүрсе де, туып-өскен жері Арал халқының мүддесінен өзін жырақ ұстаған емес. 1960 жылдары айдынды Арал тартыла бастағанда «Арал-Аманөткел су құбырын» тарту жұмысына басшылық жасап, жүз шақырымға жуық арна құрылысын салды.
«Өзімнің емес, елдің болашағы үшін тер төгіп жүрмін» деген ұстанымды басшылыққа алған ағамыз 1989 жылы шілде айында Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының Министрлер Кеңесінің төрағасы болғанға дейінгі қызметтердің бәрінде де өзінің азаматтық келбетін жоғалтпай, білімі мен қабілеттерін шыңдай білді. 1990 жылы Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасының тұңғыш Премьер-министрі болды.
Ұзақбай Қараманұлы бастаған үкімет ауыртпалықтарды жоюға, жұртшылықтың ертеңгі күнге деген сенімін нығайтуға қажырлы еңбек сіңірді. Тәуелсіздіктің негізін қалауға атсалысты, — деді Н.Нәлібаев.
Республикалық конференцияда Ұзақбай Қарамановтың еңбекпен өрілген өмірінен естеліктер айтылып, ҚР Ұлттық Ғылым академиясының академигі Бақытжан Жұмағұлов, Қызылорда облыстық мәслихатының хатшысы, тарих ғылымдарының кандидаты Наурызбай Байқадамов, қоғам қайраткері Бақберген Досманбетов ой толғамын жеткізді. Сондай-ақ, Ұзақбай Қарамановтың жұбайы Ұлдай Раметоллаева абзал азаматтың қарапайымдылығы мен адалдығы туралы жылы естеліктерімен бөлісті.
Жиын соңында облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев конференция жұмысына қатысқан барша қауымға ризашылығын білдіріп, мұндай шаралар алдағы уақытта да ұйымдастырылатынын жеткізді.
Одан соң туған жерінің даңқты перзенті Ұзақбай Қарамановқа көше атауы берілді. Қазірдің өзінде өзі туып-өскен қасиетті Арал аймағында орта білім беру ұйымы есімін иеленсе, алдағы уақытта облыс орталығынан ағамызға арналған бюст ескерткішін орнату жұмыстары қолға алынды. Бұл игілікті шараға облыстық мәслихат хатшысы Наурызбай Байқадамов, ҚР Парламентінің сенаторы Бақытжан Жұмағұлов, қоғам қайраткері Самұрат Имандосов, облыстық ардагерлер кеңесінің төрағасы Серік Дүйсенбаев және Ұ.Қарамановтың әулеті мен қала тұрғындары қатысты. Жиында облыстық мәслихат хатшысы Наурызбай Байқадамов алғы сөз алып, Ұ.Қарамановтың ел дамуына қосқан өлшеусіз еңбегі мен өнегелі жолын барша жұртшылыққа дәріптеу керектігін тілге тиек етті.
— Елі мен жері үшін толағай қызмет атқарған ұлы адамдардың өмір жолы болашақ ұрпақ үшін әрқашан өнеге. Бүгін Сыр төрінде есімі алты алашқа танылған, нар тұлғалы азаматтардың бірі – Ұзақбай Қарамановтың есімін ұлықтауға жиналдық. Кеңес Одағы заманында өндірістердің жұмысы тоқтап, әлеуметтік мәселелердің күрделенген кезеңінде жауапты қызмет атқарып, аянбай еңбек етті. Қайраткер тұлғаның есімі елге ғана емес, алыс-жақын шет мемлекеттерге де белгілі. Ол құрылыс және сәулет саласында өзіндік қолтаңбасын қалдырды. Оның Астана мен Алматы секілді алып шаһарлардағы теңдесcіз ғимараттардың авторы екендігін барша жұрт жақсы біледі. Сол себепті Сырдың тумасын ұлықтау, оның еңбегін болашақ ұрпаққа насихаттау біздің парызымыз,- деді Наурызбай Байқадамов.
Өз кезегінде қоғам қайраткерлері мен ардагерлер сөз сөйлеп, Ұ.Қарамановтың өмір жолын еске алды. Сондай-ақ, Ұзақбай Қараманұлының жұбайы Ұлдай Рахметоллаева жарының ерекше қасиеттерін жиналған жұртшылыққа айтып, өз алғысын жеткізді.
Ұзақбай Қараманұлы халқы алдындағы адал қызметі үшін Кеңес Одағының жоғарғы наградасының бірі «Еңбек Қызыл Ту» орденімен, Тәуелсіз еліміздің II дәрежелі «Барыс», «Парасат» ордендерімен және басқа да марапаттармен наградталған. Сонымен қатар, ҚР Ұлттық инженерлік академиясының академигі, Қызылорда облысының, Алматы, Қызылорда қалаларының, Арал, Қазалы аудандарының құрметті азаматы атанды. Үш мәрте Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің, екі мәрте ҚР Парламентінің депутаты болды. Қазақстан Құрылысшылар одағының негізін қалады. Елім деп өткен ер еңбегі еленіп, ерекше құрмет алғаны азаматтың рухын асқақтата бермек. Биылғы Сыр топырағында өткен шаралар Ұзақбай Қарамановтың есімін одан сайын танытып, елге жақындата түсті.
Айдар САЙЛАУОВ
