«Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озады. Одан басқа нәрселермен оздым ғой демектің бәрі де–ақымақтық»,– деп ұлы ақын Абай Құнанбаев айтып кеткендей, білім, ғылым адам болып қалуға, ұлы жетістіктерге жетелейтіні анық. Еліміз дамыған елдер қатарына енуі үшін уақыт ағымы мен заман талабына сай келетін, өзіндік пікірі қалыптасқан, жан-жақты жетілген тұлға қалыптастыру қажеттілігі тұрады. Осы жолдағы еселі еңбек ұстаздар қауымының еншісінде екені айтпаса да түсінікті.Осыған орай Қызылорда қаласы Т.Жүргенов атындағы №136 мектеп-лицейінде мұғалім тәжірибесіндегі білімді жетілдіруге бағытталған іс-әрекеттегі зерттеудің ерекше үлгісі болып табылатын педагогикалық тәсіл – (Lesson Study) сабақты зерттеу үдерісі жүргізілді. Бұл тәсілдің бірыңғайлы және тиімді жері – жасалынған іс-әрекет зерттеудің негізгі идеясын түсініп, мектептің, оқушының және мұғалімнің мүмкіндіктерін ескере отырып, нәтижеге қол жеткізу үшін қолжетімді, тиімді қадамдар жасау арқылы жүзеге асыруға болатындығында. Осы тұрғыда мектебіміздің оқу ісінің жөніндегі орынбасары, І деңгейлі мұғалім, мектеп тренері Жұмагүл Иманбаева зерттеудің жүргізілу алгоритмі туралы түсінік беріп, математика пәні мұғалімдері арасынан топ құруға ұсыныс жасады. Зерттеу жұмысы туралы П.Дадли, Т.Чичибу, К.Абдраманова мен Б.Ділмановтың еңбектеріне шолу жасалып, теориялық біліміміз жетілдірілді. Ынталы топ құрамына математика пән мұғалімдері Д.Құттымұрат, Ж.Махатай, А.Шайман, Н.Өтепбергенова кірді. Басты мақсатымыз оқушылардың білім сапасын жақсарту, мұғалімдердің кәсіби құзыреттілігінің дамуына ықпал ету болды.
Үдеріс барысын жоспарлау үшін зерттеу мүшелері бас қосып, нысаналы сынып ретінде 5«Д» сыныбын алуға ұйғардық. Себебі бұл уақытта бастауыштан орта буынға көшкен оқушылардың пәнге, мұғалімдерге бейімделуінде қиындықтар болатынын білеміз. «Аталған сыныпта нені жақсартуымыз керек?» деген сұрақ төңірегінде пікір алмаса отырып, «5-сынып оқушыларының математика пәнінен қисынды ойлау қабілетінің төмендігі» тақырыбында зерттеу жүргізу қажет деп таптық. Мақсатымызға жету үшін «қандай әдіс-тәсіл қолданған дұрыс, бағалау жүйесін қалай жүзеге асырамыз, қандай әдебиеттерге сүйенеміз, ресурстарды, білім беру платформалары, web сервистерді жоспарлауға қалай енгіземіз және тиімділігін қалай аттырамыз?» деген сұрақтар бойынша тізбектелген сабақтар топтамасына орта мерзімді жоспар жасалып, қысқа мерзімді жоспарлар дайындалды. Зерттеу сабағын тәжірибеге енгізу барысында біраз ескерілетін жағдайлар орын алып, келесі сабақтарда орны толықтырылып, бірлесе шешу жолдарын таба алдық. Тәсіл барысындаоқушылар бақылауға алынды. А оқушы – сабақты өте жақсы оқиды, бірақ өзіндегі ақпаратпен бөліспейді. В оқушы – сабақ үлгерімі жақсы, мінезі тұйық, бірақ ұқыпты, белсенділік танытпайды, тек сұрағанда ғана жауап береді. Ал С оқушысы – үлгірімі төмен, сабаққа қызығушылығы аз, әр түрлі сылтау тауып тапсырманы орындағысы келмей тұрады.
Әр сабақтан кейін бақылаудағы оқушылармен «Саған сабақта бәрінен де не ұнады?», «Сен нені үйрендің?», «Саған нені істеу қиындық келтіреді?», «Нені бұрынғыға қарағанда жақсырақ істей алатын болдың?» сұрақтары бойынша сұхбаттасужүргізіліп, сабаққа талдау-талқылау жасалып, келесі сабақтың жоспарына өзгерістер мен толықтырулар енгізіп отырдық.
Үдерістің соңында жалпы жұмысқа анализ жасау барысында мұғалімдер арасында кәсіби диалогты, қарым-қатынас мәдениетін қалыптастыру, кәсіби білімін, біліктілігін көтеру, әдістемелік қоржынын жаңа технологиялармен байыту, оқушыны бақылау, қорытынды жасау дағдыларын дамыту, оқушыларға оқу бағдарламасын терең меңгерту, білім сапасын жақсарту, сыныпта ынтымақтастық атмосферасын қалыптастыру, бір-біріне білім алуда қолдау көрсету бойынша тиімділігін өз бойымыздан өткізе алғанымызды мойындап, тәжірибені ілгерілетудің оңтайлы әдісі екеніне көз жеткізе алдық.
К.Ушинскийдің: «Мұғалім – өзінің білімін үздіксіз жетілдіріп отырғанда ғана мұғалім, ал оқуды, ізденуді тоқтатқанда, оның мұғалімдігі де жойылады» деген сөзіне сүйеніп, алдағы уақытта ізденісіміз жалғасын табатын болады.
Динара ҚҰТТЫМҰРАТ,
Т.Жүргенов атындағы
№136 мектеп-лицейінің
математика пәні мұғалімі