Адам өмірінде әке-шешеден кейінгі орны бөлек жандар – ұстаздар мен тәлімгерлер. Оның ішінде белгілі бір мамандықтың қыр-сырын үйретіп, жаңа өмірге қадам басуда шәкірттеріне тың жаңалықтарды игертуде рухани-адамгершілік құндылықтарды жас буынның бойында дарытуға тынбай қызмет жасайтын, үнемі ізденіс жолында жүретін, ұстаз ғалымдардың қызметі ерекше. Міне, сондай ұстаздардың қатарына Қорқыт ата атындағы Қызылорда университеті «Аграрлық технологиялар» кафедрасының аға оқытушысы, техника ғылымдарының кандидаты Балғабаев Мансұр Әбдімәлікұлын әбден айтуға болады.
Мансұр Әбдімәлікұлы 1972 жылы көктемнің тамаша күндерінің бірінде Ақтөбе облысы, Шалқар ауданы, Сарышоқы ауылында қарапайым отбасында дүниеге келген. Ата-анасы оқу бітірген соң жас маман ретінде жолдамамен Ақтөбе облысына жіберіліп, сонда 4-5 жыл тұрақтап қалады. Әкесі Әбдімәлік Тұңғышбайұлы совхозда бас мал дәрігері болса, анасы Күлпаш Маликова ауыл мектебінде ұстаздық қызмет атқарды. Отбасындағы ата-анасының тағылымды тәрбиесімен сусындаған жас Мансұр үй шаруашылығында жақсы көмекші болумен қатар, оқуда да озат бола білді. 1989 жылы Сунақ Ата елді мекеніндегі №194 мектебін ойдағыдай бітіргеннен кейін еңбек жолын Жаңақорған ауданы, Сунақ ата совхозының №1 мал фермасында жұмысшы болып бастады. Бір жыл бойына ауыл еңбеккерлерімен бірге қайнаған еңбек ортасында болған жас жігіт 1990-1992 жылы Кеңес Одағы Қарулы Күштерінің қатарында болып, Отан алдындағы әскери борышын өтеді. Әскерден келген соң 1992 жылы Қызылорда агроөнеркәсіп инженерлер институтының «Ауылшаруашылығын механикаландыру» мамандығы бойынша оқуға түсіп, Мансұр үшін қызығы мен шыжығы қатар жүретін студенттік өмір жолы басталды. Қиялы ұшқыр, ойы орамды, болашағына сенімді алғыр жас жоғары оқу орнының алғашқы жылынан-ақ ұстаздарының назарын өзіне аударта бастады.
Білім алу жылдарында оқуүдерісіне үлгірумен қатар қоғамдық жұмысқа да белсене араласқан ол топ басшысы, одан кейін факультеттің студенттер кеңесінің төрағасы болып сайланды. Бірінші курстан бастап-ақ ғылыми жетекшілерінің қолдауымен көптеген студенттік ғылыми-зерттеу жұмыстарына қатысты. Институт қабырғасында жүргенде С.М.Мусипов, М.Ш.Тобашов, М.Ж.Досжанов, Е.Н.Ысқақ, Б.С.Нұрмұхамед, С.З.Рахатов және тағы басқаұстаз ғалымдар мен аға ұрпақ өкілдерінен ғылыми бағыт-бағдар, тәлім-тәрбие алды. 1997 жылы оқуды бітірген соңұстаздарының қолдауымен Қорқыт ата атындағы Қызылорда мемлекеттік университетіне «Ауылшаруашылық мелиоративтік машиналар» кафедрасына ассистент ретінде қалдырылып, ғылыми-педагогикалық қызмет жолы басталды. 2001-2004 жылдары аталмыш оқу орнында аспирантурада білімін жетілдірді. Аспирантурадан соң 2004-2009 жылдары «Жол қозғалысын ұйымдастыру және көлікті пайдалану» кафедрасында оқытушы қызметін атқара жүріп, ғылыми тәжірибелік ізденістерін одан әрі жалғастыра берді. Ұзақ жылғы ғылыми ізденісінің нәтижесінде 2010 жылы Алматы қаласында ЖШС «Қазақ ауылшаруашылығын механикаландыру және электрлендіру» ғылыми-зерттеу институтының диссертациялық кеңесінде «Шөпті орама тайлағышпен престеу кезінде оның жапырақтарының және гүлдерінің шығымын азайтуды қаматамасыз ететін технологиялық үрдісті жетілдіру» тақырыбы бойынша ғылым кандидаты атағын алу үшін диссертация жұмысын ғылыми жетекшісі техника ғылымдарының докторы, профессор Жортуылов Өмірсерік Жортуылұлының жетекшілігімен сәтті қорғап шықты.
Диссертациялық жұмыс маман ғалымдар тарапынан жоғары бағаланып ауыылшаруашылығында кеңінен пайдалануға жол ашты. Осы сәттен бастап ғылыми-педагогикалық қызметке біржолата бет бұрып, өңірдегі жоғары мектеп жүйесінің өркендеуі мен дамуына белсене атсалып келеді. Қазіргі таңда ұстаз-ғалым қоғамдық, педагогикалық қызметте ғана емес оқу-әдістемелік және ғылыми бағытта да үнемі ізденіс үстінде жүреді. Зерттеу бағытына сай 40-тан астам мақалалары отандық ғылыми басылымдар мен конференция жинақтарында жарық көрді. Өзі білім алған «Аграрлық технология» кафедрасында оқытушы, аға оқытушы лауазымдарында педагогикалық қызмет атқарып, жас ұрпақты тәрбиелеуге өзіндік үлес қосып келеді. 2016 жылдан бастап университеттегі ең үлкен құрылым Инженерлік-технологиялық институты директорының орынбасары қызметін абыроймен атқарып келеді. Ал,білім алушы студент жастар үшін Мансұр Әбдімәлікұлы ең алдымен, ақылшы аға, парасатты азамат, ұлағатты ұстаз. Олар оны өздеріне өнеге тұтып, қадірлейді. Ұстаздарының тек өзіне тән әдіспен оқыған дәрістерін зейін қойып тыңдайды, тыңдаған сайын тың ой түйіп, білімін жетілдіре түседі. Кафедрада «Ауылшарушылығы машиналарын пайдалану», «Автокөліктерде ақпараттық технологиялық жабдықтарды қолдану», «Машина паркін пайдалану» секілді пәндерінің қыр-сырын үйретіп студенттерге дәріс беруде жалыққан емес. Қазіргі таңда Мансұр Әбдімәлікұлының көптеген шәкірттері еліміздің көптеген өңірлерінде, сондай-ақ аймағымызда «Орта Азия көлігі» ЖШС, «Қызылорда Автобус паркі» ЖШС, Қызылорда облыстық ішкі істер басқармасы және т.б. мекемелерде түрлі қызметтер атқаруда. Оқытушылық қызметпен қатар қоғамдық жұмысқа да белсене араласып, университет басшылығы тарапынан оң пікірлерге ие болды. Ұстаздық қызметі мен ғылымдағы жетістіктері үшін Мансұр Әбдімәлікұлы университеттің «Үздік түлек» төс белгісімен, «Қорқыт Ата атындағы алтын медаль» және басшылықтың алғыс хаттары мен грамоталарымен марапатталды. Ұйымдастырушылық жұмысты ғылыми ізденіспен, қоғамдық қызметтермен әдемі үйлестіріп жүрген әріптесіміздің өмір деректері университеттің 85 жылдық мерекесінде орны бары анық.
Мансұр Әбдімәлікұлы ұстаз, ғалым, азамат қана емес ардақты әке, аяулы жар, сүйікті ата. Жолдасы Исабекова Айнур Өмірсерікқызы Қызылорда облыстық қазынашылық департаментінің белді маманы. Өзгелерге өнеге боларлық өмір үлгісін қалыптастыра білген бақытты шаңырақ ретіндетөрт қыз, бір ұлды тәрбиелеп отырған ұлағатты отбасы. Мәкең адамгершілігі мол, көпшіл, бауырмал азамат, жолдастарына деген сыйластығы, басқаларға қамқорлығы жоғары деңгейде көрінетін ел ағасы. Ердің жасы – елуге жеткен, жан-дүниесі бай ғалым абзал азаматқа алда да тың табыстар тілеп, егемен еліміздің болашағы – жастарды тәрбиелеу жолындағы жұмыстары жемісті болғай дейміз.
Д.К.ОМАРОВ,
Қорқыт ата атындағы Қызылорда
университетінің аға оқытушысы, PhD
