Жалағаш ауданының облыс орталығына жақын орналасуы бау-бақша және фермерлік кәсіпті дамытуға мүмкіндік береді. Ол үшін ауданда бақша, көкөніс өнімдерін өсіруге және етке негізделген мал, құс шаруашылығын дамытуға жеткілікті жағдай жасау қажеттігін облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаев аудандардың әлеуметтік-экономикалық даму барысын талдау барысында айтты. Жалағаш ауданы әкімі Асқарбек Есжановқа мия тамырын өңдеу зауытын іске қосу жұмыстарын жеделдетуді тапсырды. Өндіріс орны биыл қайта іске қосылып, 190 жаңа жұмыс орындары құрылатынын еске салды.
Расында, Жалағаш ауданының әкімі Асқарбек Темірбекұлы ауданға әкім болып барғалы ауыл-ауылды аралап, жергілікті тұрғындардың сөзіне құлақ асты. Тұрғындар тарапынан көтерілген мәселелерді шешу мақсатында 2023-2025 жылдарға арналған 3 жылдық перспективалық іс-қимыл жоспары әзірленді. Жоспарға алдағы уақытта іске асырылатын 9 млрд. 142 млн. теңгені құрайтын 137 жоба енгізілді. Облыс әкімінің жанындағы Кеңес қарауына 61 жоба ұсынылып, 53 жоба мақұлданды.
— 2023 жылға іске асыруға жалпы құны 6 млрд. 492 млн. теңгені құрайтын 25 жобамыз дайын. Аталған жобаларды «Нұрлы жер», «Нұрлы жол», «Өңірлерді дамыту» бағдарламалары және «Ауыл-ел бесігі» жобасы аясында республикалық бюджеттен қаржыландыруға тиісті салалық басқармаларға бюджеттік өтінім тапсырылған. Бұдан бөлек, 29 жобаның ЖСҚ әзірленуде, алдағы уақытта тиісті министрліктерге өтінімдер тапсырылатын болады Сонымен қатар демеушілер есебінен 7 балалар ойын алаңы салынатын болады.
Мемлекеттік бағдарламалар аясында ауданымызда жоспарланған ауқымды шаралар жүзеге асырылып, әлеуметтік-экономикалық даму бағытында жұмыстар атқарылып келеді. Атқарылған жұмыстар негізінен әлеуметтік саланы дамытуға, әлеуметтік міндеттемелерді уақытылы орындауға, шағын және орта кәсіпкерлікті дамытуға, жаңа жұмыс орындарын құруға және аудан экономикасын әртараптандыруға бағытталған,- деді аудан әкімі А.Есжанов.
Қазірде Жалағаш ауданы бойынша әлеуметтік-экономикалық дамуында оң өзгерістер қалыптасқан. Атап айтсақ, өнеркәсіп өнімінің көлемі 84,4, өңдеу өнеркәсібі 72,3, инвестициялар тарту 17,3, сауда 2,1, ауыл шаруашылығының жалпы өнімі 0,8, құрылыс жұмыстары 2,7 пайызға және пайдалануға берілген тұрғын үйлер көлемі 2 есеге артқан.
Шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту бойынша да жұмыстар жүйелі. 2022 жылдың 1 шілдесіне тіркелген шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің саны 2571 бірлікті құрайса, жыл басынан 290 кәсіпкерлік субъектісі ашылған. Мемлекеттік және өңірлік бағдарламалар аясында және жеке қаражат есебінен 2 млрд. 518 млн. теңгеге 92 жоба қаржыландырылып, 168 жаңа жұмыс орындары ашылған.
— 2018 жылдан бастап тоқтап тұрған мия тамырын өңдеу зауытының жұмысын жандандыру қолға аламыз. Осы жылдың қыркүйек айында зауыт толық іске қосылып, 190 жаңа жұмыс орны ашылады деп жоспарлап отырмыз. Зауыт жұмысын бастау үшін 300 тонна мия тамырының қоры жасақталды. Бұл өндірісте заманауи, толық автоматтандырылған технология пайдаланылатын болады. Жоба қытайлық «Борихунда» компаниясы және «Бис Групп» ЖШС есебінен жүзеге асырылған. Мемлекеттік қолдау шарасы ретінде зауытты орналастыру үшін 8,75 га жер телімі табысталды. Алайда, үлескерлердің арасында келіспеушілік туындап, зауыттың жұмысы 2017 жылға дейін тоқтап тұрған. 2017 жылы зауытқа құны 115 мың АҚШ долларын құрайтын қондырғылар орнатылып, сол жылы алғашқы 20 тонна және 2018 жылы 13,6 тонна өнімін (қара ұнтақ глицирризин қышқылы) Қытай мемлекетіне экспорттады. Дегенмен, 2018 жылдан бастап өндірілетін өнімнің құны әлемдік нарықта төмендеп кетуіне байланысты зауыт жұмысы қайта тоқтатылды. Қазіргі таңда, Қытай Халық Республикасынан технолог мамандарын алдырып, зауытты іске қосу жұмыстары жүргізілуде,- деді аудан әкімі.
Әлеуметтік нысандар құрылысы да басты назарда екен. Биылғы жылы 3 әлеуметтік нысанның, жаттығу және стритбол алаңы, балалар ойын алаңы, спорттық сауықтыру кешені құрылысын жүргізуге 304,6 млн. теңге қаржы бөлінген. Аудан бюджеті есебінен орталық стадионның және Бұқарбай батыр ауылы мәдениет үйі нысандарын күрделі жөндеуден өткізуге, сондай-ақ, Аққыр, Мырзабай ахун ауылдық клуб құрылысына ЖСҚ әзірленуде екен.
2021 жылы ауданда жүзеге асқан үлкен әлеуметтік жобалардың бірі – халықтың көптен күткен Жалағаш кентінің газдандыру жұмыстары толық аяқталып, бүгінгі күнге 3164 тұрғын үйдің 1863-і немесе 58,9 пайызы және 10 әлеуметтік,77 кәсіпкерлік нысандары газ желісіне қосылмақ. Сонымен қатар, биыл 6 нысанның жылу қазандығын газға ауыстыру үшін бюджет есебінен 135,7 млн. теңге бөлінген. Осы жылдың қыркүйек айында іске қосылады. Алдағы уақытта, аудан бюджеті есебінен 5 мекеменің жылу жүйесін газ отынына ауыстыру және Ақсу, Шәменов елді мекендеріне газ желісін тарту үшін ЖСҚ әзірленетін болады.
Биыл Балалар жылы аясында түрлі форматта мәдениет, спорт, білім салалары бойынша барлығы 368 шара ұйымдастырылып, оған 5200 бала қамтылған. Сондай-ақ, мемлекет қолдауымен («Ауыл-ел бесігі») Жалағаш кентінен құны 420 млн. теңгені құрайтын 200 орындық Оқушылар үйі мен 50 орындық өнер мектебі пайдалануға беріледі деп күтілуде. Сонымен қатар, 1-6 жас аралығындағы балаларды қамту бағытында үш жеке балабақша пайдалануға берілмек.
Тағы бір айта кетерлігі, 3 мектеп инклюзивті кабинетпен, 3 балабақша арнайы логопедиялық кабинетпен жабдықталуда. Мектептердің барлығы бейнебақылау жүйелерімен қамтылған. 2022 жылы міндетті оқу қорына 175 млн 125 мың тг. қаржы бөлініп, аз қамтылған отбасы балалары 100 пайыз ыстық тамақпен қамтылса, атаулы әлеуметтік көмек алатын 223 отбасынан шыққан 513 бала әлеуметтік кепілдендірілген көмекпен қамтамасыз етіліпті.
Денсаулық сақтау саласына да көңіл бөлінген. 2021 жылы «Ауыл-ел бесігі» жобасы аясында Таң ауылынан жаңадан дәрігерлік емхана құрылысына 116,1 млн. теңге бөлініп, қазіргі таңда құрылыс жұмыстары аяқталды. Сонымен қатар, Есет батыр және Мырзабай ахун ауылдарынан дәрігерлік амбулатория құрылысы жобасын қаржыландыруға 2023 жылғы «Ауыл-ел бесігі» жобасына ұсынылды. Жоба құны 841 млн. теңге.
— Данышпан бабаларымыз «Бірлік болмай, тірлік болмас» деген. Ең бастысы — елдің тыныштығы мен береке-бірлігі. Елде тыныштық пен бірлік болса, алдағы уақытта да аудан экономикасының қарқынды дамуына құтты қадамдар жасалып, аудан халқының қолдауымен жүзеге асыратын боламыз,- деп, аудан әкімі Асқарбек Есжанов ауданның дамуы жолында аянбай қызмет ететінін айтты.
Н.Көбегенұлы
