Биыл Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің 85 жылдығы. Мерейтой аясында алғаш рет «Түлектер форумы» өтті. Ал, өткен аптада университет жанындағы “Book club” кітап ұйымының ұйымдастыруымен университеттің жаңаша жасақталған «Open space» кітапханасында студент жастар «Әлімсақ» журналы және «Ұстаз мәртебесі» газетінің бас редакторы, Қазақстан журналистер одағының мүшесі, филология ғылымдарының кандидаты, университет түлегі Нұрлан Көбегенұлы бастаған шығармашылық ұжыммен кездесті. Кездесуді университеттің әлеуметтік және тәрбие жұмыстары бөлімінің басшысы Жанар Бимұратқызы жүргізді. Біз төменде университеттің 1997 жылғы түлегі Нұрлан Нұрмахановтың кездесуден алған әсерімен бөлісіп отырмыз.
“Book club” кітап ұйымының ұйымдастыруымен өткен жүздесудің ерекшелігі сол, шақырылған қонақтар мен студенттер бір үстел басында еркін сөз алмасты. Еркін формат әсер етті ме, қойылған сұрақтарға бас редактор ретінде де, еркін ойлы азамат ретінде де еш нәрсе жасырмай, шынайы жауап бердім. Жастардың білгісі келетіні мені қуантты.
Кездесуде бір студент менің мектеп кезімдегі және студент шақтағы қызықты оқиғаларды айтқанымды қалады. Біздің балалық шағымыз кеңес дәуірінде өткенімен, қай адам болсын, өмірінің ең қызықты ұмытылмас шағы мектептен басталады емес пе? Мектептің қызықтарын баяндап, ұстаздарымды бір есіме түсірдім. Ал, студенттерге қарап отырып, өзімнің студент шағым ойға орала кетті…
Біз 1993 жылы Қорқыт ата атындағы Қызылорда педагогика институтының 1-курсына қабылданып, төрт жыл бойы Қорқыт атаның есімін иеленген жоғары оқу орнының қабырғасында білім алдық. Сол жыл университет тарихында бірінші рет әдеби қызмет мамандығы ашылған кез еді. Біз де осы мамандықтың алғашқы талапкері болып, бақ сынап, сынақтан сүрінбей өткен 19 студенттің біріне айналдық.
Қазақ тілі мен әдебиеті кафедрасына қарасақ та, мамандығымыз басқаша. Соған сәйкес пәндер де өзгеше болды. Алғашында аударма теориясы, әдеби еңбек методологиясы, іс-қағаздарын жүргізуші сияқты пәндерді оқыдық. Неге аударма оқып жатқанымызды сұрасақ, тобымыздың атауына байланысты екен. АЖ-13 тобы. АЖ дегеніміз «Аудармашы журналист» болып шықты. Жаңадан құрылған мамандық болған соң ба, мұғалімдер бізге басқаша қарайтын сияқты. Ұстаздарымыздың дені қазақ тілі мен әдебиеті пәні мамандары. Әр сабағын ерекше өткізетін ұстаз апайлар Ұлжан Жанбершиева, Сара Тайманова, Әлия Мамыраева, Алма Мұхтарова, Айман Айтбаева, Гүлімжан Әңкішова болса, ер мұғалімдерден Әли Байжолов пен Әніс Жақыповтың есімдері жатталып қалыпты. Декан Бағдат Кәрбозұлының лекциясын ұйып тыңдайтынбыз. Ал, Жеңіс Сәдуақасов пен Шанжархан Бекмағамбетовтің, Алдажар Әбілов пен Аман Абасиловтің сабақтары арқылы тіл біліміне еркін шарладық. Марқұм Өскен Көзбековтің өзі бір әлем еді. Тек сол жылы журналистикадан «Сыр бойы» газетінен жұмыс ауыстырған Тоқболат Еңсегенов, кейін кітап баспасынан Шәкізат Дәрмағамбетов сабақ берді. Соңғы курстарда Алматыдан келген белгілі журналист Бауыржан Омаровтың дәрісін тыңдап, бір серпіліп қалдық. Ал, жас мамандар Руслан Рүстемов пен Тұрар Сыздықовтың практикалық сабақтары өзгеше болды. Университетке бірге келген Баукеңнің шәкірттері Аякөз Әбдіразақова және Асыл Оразовамен дос болып алдық.
Сол кездегі экономикадан Қазыбай Құдайбергеновтің, философиядан Оңғар Бермахановтың, Қазақстан тарихынан Мұрат Бақтиярұлының дәрістері есімде қалыпты. Осы күні конспектілері архивімде тұр.
Старостамыз қазіргі Қызылорда телеарнасының белді журналисі Алтынай Молжанова. М.Мәметова атындағы педколледжді үздік бітіріп келген Айнұр Мұратова бізге қарағанда тәжірибелі. Тереңөзектен мектепті орысша тәмамдаған Бибісара Жаналиеваның жөні бөлек. Топтың үлкені әрі ақылшысы Айзада Дүйсенбаева мен топтың кішісі әрі еркесі Аида Жабағиева, сабырлы да сырбаз Аруна Әзімханова, қайсар қыз Гүлдана Жақыпова, жұмбақ қыз Гүлдана Шуақбаева, сұлу да сымбатты Нұргүл Палымбетова, оқымысты Әлия Кесебаева, көмейінен ән төгіліп тұратын Тұрсын Бүркітбаева, әр істі пысықтап жүретін Майра Қожақова, өзгені де күлдіріп, өзі де күле беретін күлекеш Жанар Ермағанбетова, әр сөзін нықтап айтатын аралдық азулы қыз Арайлым Әлниязова — бәрі әр ауданнан білімі жағынан іріктеліп келгендер. 15 қыздың арасында 4 жігіт болып біз жүрміз. Төрт жігіт деп отырғаным аңқылдақ Марат, әнші Әмірхан, сәнқой Алмат және мен.
Кілең мықтылар жиналған тобымыз ұйымшыл болды. Аузымыз бір. Бас шұлғып отыра бермейміз. Қателік болса, айтамыз. Сыбырлап ғана қоймаймыз, мәселені ректордан бір-ақ шығарамыз. Ол кезде журналист мамандығын жаңадан ашып, қамқор болып жүрген ректор Бақберген Сәрсенұлы Досманбетов. Сондықтан бізге түсіністікпен қарады. Осылайша бүгінгі журналист мамандығын оқып жатқан жастарға біз жол салып бердік.
Содан не керек, кейін тобымыздың атауы бейресми өзгерді, АЖ дегенді оқытушыларымыз «Атақты журналистер» деп атады. Бізден бірдеңе шығатынын сезсе керек.
Біз оқыған кезде ұялы телефон атымен жоқ. Қазіргідей білдірмей түсіріп алып, дау тудыруға себеп әлеуметтік желі де жоқ. Пейіл таза кез. Айтатын сөзді бетке айта береміз. Он тоғызымыз солай өстік. Оқуды да оқыдық, киноға да бардық, кешкі отырыстан да қалмадық. Соңғы курста он тоғыз студент бір-біріміздің үйі-ішімен танысу үшін Аралдың Сексеуілінен бастап Жаңақорғанның Түгіскеніне дейін араладық. Жастық шақтың қандай болатынын сезініп өстік.
Гитара, қоңыр үні құйындаған.
Сызылта салған әуен үйір маған.
Алыстан шақыратын сазды топ бар,
Бұл – әні он тоғыздың тыйылмаған.
Жаңақорған, Аралдан қыр асқандар.
Талап биік, шың асып, жүр асқарда.
Көргендер болса егер қыз-жігіттерді,
Ол – он тоғыз тобымен жарасқандар.
Мен сол кезде қызды-қыздымен осылай өлең жазып тастаппын. Ал, он бес қызғалдақ группаласыма қандай жыр арнады дейсіз ғой. Оқып көріңіз.
Мамандықтың ең маңызын ұстанған.
Тілдерінен шешен, өткір сөз тамған.
Он бес тілші – он бес ару – он бес қыз
Ойлары озық, қаламдары ұшталған.
Асып туған жоқ ешкім біздің қыздардан.
Алдарында көкжиегі – ізгі арман.
Он бес жүрек алаулаған – он бес қыз,
Таңдағандай кіл сұлуын бізге арнап,- деппін тағы сол кезде.
Осындай әсерге бөлегені үшін “Book club” кітап ұйымының жастарына рақмет. Кездесуден кейін альбом, блокнот, конспект ақтарып, студент кезіме қайта оралуыма себеп болды. Рас, осыдан тура 25 жыл бұрын, яғни 1997 жылы Қорқыт ата университетін бітірдік. Биыл қара шаңыраққа 85 жыл болса, АЖ оқу тобы түлектерінің қолына диплом алғанына 25 жыл! 25 жылдыққа орай «Үздік түлек» медалімен марапатталғаным қуанышымды еселей түсті.
Біздің басылымдарға тілегін айтуға арнайы келген облыстық жастар ресурстық орталығының директоры, жастардың жанашыры Талғат Тілеске, «Әлімсақ» журналының ақылдастар алқасының мүшесі, олжастанушы Дастан Сәтбайға, университет оқытушылары, жас журналистерге теориялық білім беріп келе жатқан Аякөз Әбдразақова мен Aсыл Оразоваға және әр кезде тындырымды іс атқарып жүретін Жанар Бимұратқызына рақметімді айтамын.
Ал, маған арнайы сыйлық дайындап, ілтипат көрсеткен “Book club” кітап ұйымының жетекшісі Диляра Төлеухановаға алғысым ерекше.
Сөзімнің соңында, Бейбіткүл Сәрсемханқызы Кәрімова басқарып отырған Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің 85 жылдығымен барша оқытушыларды, қызметкерлерді, студенттерді құттықтаймын! Сыр өңірінің әлеуметтік-экономикалық және мәдени саласын кадрлармен қамтамасыз етуде еңбегі өлшеусіз қара шаңырақтан тәуелсіз еліміздің – жаңа Қазақстанның дамуына үлес қосатын жастар жалындап шыға беруіңе тілектеспін!
Нұрлан КӨБЕГЕНҰЛЫ,
университеттің 1997 жылғы түлегі.
