«Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім адамзаттың – қас жауы»,– дейді әл-Фараби. Сондықтан бала тәрбиесіне келгенде ата-анамен қатар ұстаз да алаң болады. Тал бесіктен басталатын тәрбиенің тінін тарқатпай, білім ошағында да оғаш қылықтарға бой бермеуін қадағалайтын ұстаздардың ұлағатты ісіне сүйсінесің. Бала тәрбиесі – болашақтың негізі. Қанына қайсарлық сіңген, бойына асыл қасиет біткен, санасына жақсыны ұялатқан жас буынның ертеңі сенімді болып, тұлға боп жетілетіні ақиқат. Ендеше отбасында бастау алатын тәрбиенің жалғасы мектепте берілсе нұр үстіне нұр. Содан болар, тәрбие тағылымы болмаған жерде білімнің де басқа бітуі екіталай. Қоғамда орын алатын кей құбылыстар бала психологиясына әсер етпей қоймайды. Сондықтан берілген тәрбиенің күші қуатты болса, бала саналы түрде оң-солын ажыратып, ақ пен қараның аражігін айыра білетін болады. Осы ретте бар назарды балаға бұратын облыстық білім басқармасы әр ауданда «Отбасы тәрбиесі – қоғам негізінің бастауы» атты тәрбие саласының бірлескен кеңесін өткізді.
Жауапкершілік жүгін жүктеген, бала тәрбиесіне қатысты міндетті мүлтіксіз орындауға ниетті кеңестің Қазалы ауданындағы басқосуға облыстық білім басқармасының басшысы Мейрамбек Шермағанбет, аудан әкімі Мұхтар Оразбаев, бала құқықтары жөніндегі өңірлік уәкіл Жапырақ Ұзақбаева мен ата-аналар, білім саласының қызметкерлері мен ардагерлер, құқық қорғау органдардың және салалық бөлімдердің басшылары, бұқаралық ақпарат құралдары мен ҮЕҰ өкілдері қатысты.
Кеңейтілген кеңестің күн тәртібіне сәйкес, білім бөлімінің басшысы Ә.Жөлекешов аудандағы білім беру ұйымдарында құқық бұзушылық пен зорлық-зомбылықтың алдын алу және бала қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері туралы айтты. Содан кейін аудандық полиция бөлімінің бастығы Б.Кабизов, ауданаралық аурухананың бас дәрігері Б.Алишева, бала құқығы жөніндегі өңірлік уәкіл Ж.Ұзақбаева ойларын ортаға салды. Ал, облыстық білім басқармасының басшысы М.Шермағанбет білім беру ұйымдарында құқық бұзушылық пен зорлық-зомбылықтың, суицидтің, кибербуллингтің алдын алу, болдырмау және бала қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағытындағы бірқатар мәселелерге тоқталды.
- Қай уақытта да ұрпақ тәрбиесі маңызды. Жеткіншектерге саналы тәрбие беру бүкіл қоғамның, салаға жауапты мамандар мен аға буын өкілдерінің міндеті. Сондықтан құқық бұзушылық, суицид, ерте жүктілік, нашақорлық, әлімжеттіктің алдын алу мақсатында бірінші кезекте тәрбие мәселесіне баса назар аудару, ол үшін мүдделі органдармен бірлескен арнайы іс-шаралар жоспарын әзірлеу қажет. Баланың алғашқы ұстазы және негізгі қамқоршысы – өз ата-анасы. Осы тұста мектеп, отбасы және ұстаз арасындағы өзара сабақтастық, бірлік және ынтымақтастық үйлесімін тауып, ата-аналармен бірлесіп тығыз жұмыс жасау керек,- деді Мейрамбек Зинабдинұлы.
Тәрбие саласының көшпелі кеңесі облыс әкімінің тапсырмасына сәйкес барлық аудандарда кесте бойынша өткізілді. Сондай-ақ, түрлі сала өкілдерінен бала құқығын қорғау және тәрбие жұмысын жетілдіруге қатысты жұмысшы тобы құрылып, іс-шара жоспары жасалуда. Келесі бірлескен кеңес Арал қаласында өтті. Кеңеске облыстық білім басқармасының басшысы Мейрамбек Шермағанбет, аудан әкімі Серік Сермағанбетов қатысты. Жиында білім бөлімінің басшысы С.Жанназарова білім беру ұйымдарында құқық бұзушылық пен зорлық-зомбылықтың алдын алу және бала қауіпсіздігін қамтамасыз ету мәселелері туралы айтты. Сонымен бірге аудандық полиция бөлімінің бастығы Н.Шегебаев, ауданаралық аурухананың бас дәрігері М.Ршымбетов хабарлама жасады. Сонымен қатар №13 орта мектебінің әкелер кеңесінің төрағасы В.Чумаш үштік одақтың жұмысы жайлы айтты. - Статитистикалық мәліметке сүйенсек, өткен жылдарға қарағанда құқық бұзушылық фактілері бойынша көрсеткіштер біршама төмендеген. Бірақ мәселе бала тағдырына тікелей қатысты болғандықтан біздің басты мақсатымыз – өңірдің ерекшелігіне сәйкес жас ұрпақты ұлттық тәрбие өзегінде тәрбиелеу, келеңсіз жайттардың алдын алу және болдырмау. Сонымен қатар, сынып жетекшілері мен тәрбие ісіне жауапты орынбасарлардың жұмыстарын жүйелеп, озық тәжірибелерді білім беру ұйымдарына енгізуіміз қажет,- деді Мейрамбек Зинабдинұлы.
Бірлескен кеңестің соңында басқарма басшысы білім бөліміне мектептерде рухани-адамгершілік тәрбие беру, адамзаттық құндылықтарды дамытуда «Ата- аналар комитеті», «Әжелер мектебі», «Әкелер кеңесі», «Аналар Академиясы» жұмыстарын жүргізуді, білім беру ұйымдарында мектептің де, ата-ананың да жауапкершілігін күшейтуді көздейтін жаңа «Оқушы – мектеп – ата-ана» үштігі жобасын тиімді жүзеге асыруды тапсырды.
Кеңесте талқыланған түйткілдің түйіні шешілерлік тапсырмалар беріліп, нанымды нәтижеге қол жеткізу басты мақсат болды. Бұл Қармақшы және Жалағаш аудандарында өткізілген бірлескен кеңесте де анық байқалды. Қос аудандағы жиынға аудан әкімдері мен облыстық білім басқармасының басшысы Мейрамбек Шермағанбет, білім саласының қызметкерлері мен ата-аналар және арнайы мамандар қатысты. Жиында бала тәрбиесіне қатысты барлық мәселе талқыланып, өрескел әрекеттердің алдын-алу бойынша пікірлер айтылды. Мұнан соң Жапырақ Ұзақбаева балалардың әлеуметтік қорғалуы бойынша хабарлама жасап, 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап отбасының цифрлық картасы іске қосылғандығын айтып, дағдарыс отбасыларды тізім бойынша әлеуметтік қызметкерлер аралап, олардың тәуекелдігін анықтау бағытында жұмыстар жүргізіп жатқандығын тілге тиек етті. Келелі кеңесте ата-аналар комитетінің төрағалары бала тәрбиелеудегі ұлттық құндылықтардың ерекше екендігін, сол арқылы балаға саналы тәрбие бергендігін жеткізді.
Келелі кеңестің соңғы жиындары Жаңақорған, Шиелі, Сырдария аудандарында өткізіліп, қорытындыланды. Кеңеске арнайы облыстық білім басқармасының басшысы Мейрамбек Шермағанбет, аудан әкімдері, бала құқықтары жөніндегі өңірлік уәкіл Жапырақ Ұзақбаева, барлық аудан бойынша 1500-ге жуық ата-ана мен 1000-ға жуық білім саласының қызметкерлері, ардагерлер, құқық қорғау органдардың және салалық бөлімдердің басшылары қатысты.
Басқосуда білім бөлімінің басшылары білім беру ұйымдарындағы өзекті мәелелерді қозғап, тақырып төңірегінде ой бөліссе, аудандық полиция бөлімі бастықтары кәмелетке толмағандар арасында қылмыс пен құқық бұзушылықтың алдын алу шараларына байланысты хабарламалар жасады. Мұнан соң жиындарға арнайы қатысқан облыстық білім басқармасының басшысы М.Шермағанбет білім беру ұйымдарында құқық бұзушылық пен зорлық-зомбылықтың, суицидтің, кибербуллингтің алдын алу, болдырмау және бала қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағытындағы бірқатар мәселелерді көтерді.
Бірлескен кеңестердің қорытындысы бойынша басқарма басшысы білім бөлімдеріне тәрбие саласын жандандырып, жергілікті жерде жасөспірімдер арасындағы құқық бұзушылықтың алдын алу жұмыстарын күшейтуде бірқатар тапсырмалар берді.
Замира ҚОНЫСЖАН
