Шынымен, бүгінгі күні емнен гөрі шуға айналған емханаларды өзгерістер күтіп тұр. Қызылордада жауапты қызметтерді атқарып, биліктің де, халықтың да сөзін тыңдай білген су жаңа Денсаулық сақтау министрі Ақмарал Әлназарова саладағы кеткен кемшіліктерді саралап, таразылап, науқастың ем алуына ыңғайлы жағдай жасауға көшкен сыңайлы. Көктемде Қазақстан емханаларында көп нәрсе өзгеретінге ұқсайды.
Сондай өзгерістердің бірі – дәрігерге жолдамасыз қаралу жайы. Бұл туралы ҚР Денсаулық сақтау министрлігі хабарлап отыр. Сәуір айынан бастап мамандандырылған дәрігерлер кейбір жағдайларда жалпы тәжірибелік дәрігердің жолдамасын талап етпейтін болады. Наурыздан бастап олар жоспарлы емханаға жатқызу үшін қажетті талдаулар тізбесін 42 зерттеуге қысқартуды, сондай-ақ олардың жарамдылық мерзімін кейбір жағдайларда 10-нан 14 күнге дейін, басқаларында бір айдан үш айға дейін ұзартуды бастады.
«Сәуір айынан бастап динамикалық бақылау тәртібі мен жалпы тәжірибелік дәрігер мен мамандандырылған мамандардың бірлескен жұмысының алгоритмі қайта қаралады, бұл мультидисциплинарлық көзқарасты қамтамасыз етеді. Зерттеудің жиілігі мен көлемі әр пациент үшін жеке анықталады». Жаңа министрдің қолға алған өзгерісінің басы осы.
Сәуір айынан бастап көп жағдайда науқас жалпы тәжірибелік дәрігердің жолдамасыз мамандандырылған мамандарға көріне алады. Бұл ереже төтенше жағдайлар мен офтальмологиялық, оториноларингологиялық жарақаттар, шұғыл және жоспарлы стоматологиялық көмек көрсету, дермато-венерологиялық бейіндегі аурулар, тіркелген жері бойынша акушер-гинеколог пен психологтың қабылдауына жазылу, онколог пен онкогематологтың қабылдауы, диспансерлік есепте тұрғандар үшін кардиологтың, эндокринологтың, офтальмологтың, невропатологтың, хирургтың қабылдауы, жылжымалы медициналық кешендердің қызметтері және басқа да жылжымалы қызметтерге қатысты болмақ.
Осы күні сырқат адам емханаға барса, тіркеу бөлімі арқылы дәрігерге тіркеліп, уақыты белгіленеді. Егер тіркел месе, дәрігер қабылдаудан бас тартады. Өзі науқас адамға бұл үлкен соққы. Осы жағдай ескерілген болуы керек. Дегенмен бұл жерде де мәселе бар. Кейде дәрігерлер болмай, сырқат дертіне ем таба алмай қалады. Бұл жағы ескерілуі тиіс. Қалада кейде дәрігерді орнынан таппай қаламыз, ауылда ше? Министр ол жағын да ойластырып жүрген сияқты. Өткенде Үкіметте «Ауылда денсаулық сақтауды жаңғырту» ұлттық жобасын іске асыру аясында ауылдағы медицина қызметкерлері тапшылығын шешу үшін 1100 медицина қызметкерін даярлау жоспарланғанын айтты. Қалай болғанда да, емхананы дәрігерсіз қалдыруға болмайды! Сөзден іске көшетін уақыт келді.
Көпшіліктің қозғап жүрген тағы бір мәселесі ай сайынғы міндетті медициналық төлем жайы. Аурудың, яки кезектің көп болуынан жаны қысылған науқас медициналық төлемі ай сайын төленіп тұрса да, ақылы клиниканың қызметін пайдаланады. Министрлік осы жайды ескеріп, медициналық төлемі төленген ауруды меншік нысанына қарамастан кез келген емханаға тегін көрінуге жағдай жасау керек. Соған байланысты нақты шешім қабылдау керек. Бұл туралы А.Шәріпбайқызы МӘМС жүйесіне сыни көзбен қарайтынын, соған байланысты өзгерістер енгізу үшін жұмыстарды бастап кеткенін, бірақ асығыстыққа жол бермей, сарапшылармен ақылдасып, дұрыс шешім қабылдау керектігін айтып отыр.
Ең бастысы, сең қозғалды. Жаңа министр елдің сөзіне құлақ асып, халыққа адал қызмет етеді деп сенейік. Егер көңілден шықпаса, сын тезіне алу қиын шаруа емес.
Н.МЕҢДІБАЙ
