Облыстық білім беру мекемелеріндегі педагог қызметкерлердің еңбек ету барысында туындаған мәселелерді қарау және оларды жан-жақты қолдау комиссиясы

Қызылорда облысының білім басқармасы жанынан құрылған комиссия педагогтардың құқықтарын қорғауға, олардың әлеуметтік мәртебесін көтеруге, еңбек дауларын шешуге және рухани қолдауға бағытталған. Комиссия мектепке дейінгі білім мекемелері, орта білім және кәсіптік сала бойынша қордаланған мәселелерді қарайды. Осыған байланысты төмендегідей бағыттар бойынша жұмыс жасайды.

1. Білім беру ұйымдары қызметкерлерінің еңбек құқықтарын қорғау:

— педагог қызметкерлердің сағат бөлінісі кезінде және біліктілік санатына қатысты т.б. туындаған мәселелерді шешу;

— білім беру ұйымдарында қызметкерлерді негізсіз қысқартуға және жұмыстан шығаруға жол бермеу;

— ұжымдарда әлеуметтік-еңбек жанжалдарының алдын алу.

— Қамқоршылық кеңес құзіретін дамыту арқылы білім беру ұйымдарында тазалықты, әділдікті қалыптастыру.

2. Педагог кәсіптік стандарты:

— педагогикалық қызметтің мазмұнын, оның даярлық деңгейіне қойылатын талаптарды сипаттайды;

— педагогтерді даярлау мен біліктілігін арттырудың, басқа қызмет салаларындағы мамандарды қайта даярлаудың білім беру бағдарламаларын әзірлеу үшін негіз болып табылады;

— кәсіби өрлеу құзыреттілігін мамандыққа дайындалудан және оған кірісуден бастап педагогикалық шеберлікке дейін сипаттайды;

— нақты педагогтің еңбек қызметі мен практикада кәсіби дәлелденген эталонының арақатынасының негізін қалыптастырады;

— педагогке өз мансабын кәсіби дамытуға мүмкіндік береді;

— педагогтің біліктілік деңгейлерінің, еңбек функциялары мен кәсіби даму дәрежесінің дифференциалды бағалау құралы болып табылады;

— педагогке өзгерістер мен инновациялық процестерге белсенді жауап беріп, оқыту мен тәрбиелеуде лидерлік қасиеттерді дамытуға мүмкіндік береді;

— педагогтердің кәсіби дамуының навигаторы болып табылады.

— кәсіби педагогикалық қызметтің мазмұны мен сапасына бірыңғай талаптарды белгілеу, педагогтердің біліктілік деңгейін бағалау, аттестаттауды жүргізу, лауазымдық нұсқаулықтарды қалыптастыру, біліктілікті сертификаттау және растау, кадрлар даярлау.

Педагогті даярлаудың, біліктілігін арттырудың және үздіксіз кәсіптік оқыту мүмкіндіктерінде білім беру бағдарламаларының негізін, қызметтің басқа салаларындағы мамандарды қайта даярлаудағы басымдықтарды айқындайды, педагогті оқыту және білім беру/тәрбиелеу тәжірибесін, қоғамның сенімі мен құрметін, педагогтің кәсіби адалдығын қолдауға, кәсіби қоғамдастықта білім беру/оқыту және тәрбиелеуде педагогтің көшбасшылығын дамытуға ықпал етеді.

Кәсіби топ:

Мамандар – білім беру саласындағы кәсіби мамандар.

Кәсіби кіші топ:

колледждердің және басқа да техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының инженерлік-педагогикалық қызметкерлері (колледж оқытушысы);

орта мектеп мұғалімдері (мектеп педагогі);

бастауыш мектептегі мұғалімдер және мектепке дейінгі білім берудегі тәрбиешілер (мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту ұйымының тәрбиешісі);

басқа мамандар — білім беру саласындағы мамандар.

3. Педагогтің кәсіптік қызметін қамтамасыз ету:

— Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына сәйкес жұмыс беруші педагогке ол кәсіптік қызметін жүзеге асыру үшін жағдайды қамтамасыз етеді.

Педагог кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде:

— Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жағдайларды қоспағанда, оны кәсіптік міндеттерімен байланысты емес жұмыс түрлеріне тартуға;

— одан Қазақстан Республикасының білім беру саласындағы заңнамасында көзделмеген есептілікті не ақпаратты талап етіп алдыруға;

— Қазақстан Республикасының заңдарында көзделмеген тексерулер жүргізуге;

— оған тауарлар мен көрсетілетін қызметтерді сатып алу бойынша міндетті жүктеуге жол берілмейді.

— мемлекеттік орта білім беру ұйымдарының педагогтерін олар кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде мемлекеттік емес ұйымдардың іс-шараларын өткізуге тартуға жол берілмейді.

4. Педагогтің кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезіндегі құқықтары

Кәсіптік қызметін жүзеге асыру кезінде педагогтің:

— тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған кезде кәсіптік қызметті ұйымдастырудың тәсілдері мен нысандарын еркін таңдауға;

— лауазымды адамдар және басқа да тұлғалар тарапынан заңсыз араласудан және кедергі келтіруден қорғалуға;

— білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-анасы немесе өзге де заңды өкілдері тарапынан кәсібіне құрметпен қаралуына және тиісінше мінез-құлық көрсетілуіне;

— кәсіптік қызметін жүзеге асыру үшін ұйымдастырушылық және материалдық-техникалық қамтамасыз етілуге және қажетті жағдайлардың жасалуына;

— ғылыми, зерттеу, шығармашылық, эксперименттік қызметті жүзеге асыруға, педагогтік практикаға жаңа әдістемелер мен технологияларды енгізуге;

— тиісті білім беру деңгейінің мемлекеттік жалпыға міндетті стандартының талаптары сақталған кезде шығармашылық бас­тамаға, оқыту мен тәрбиелеудің авторлық бағдарламалары мен әдістерін әзірлеуге және қолдануға, оқыту мен тәрбиелеудің жаңа, неғұрлым жетілдірілген әдістерін дамытуға және таратуға;

— білім беру бағдарламасына сәйкес оқыту мен тәрбиелеудің оқу құралдарын, материалдарын және өзге де құралдарын таңдау­ға;

— білім беру бағдарламаларын, оқу жоспарларын, білім беру қызметінің әдіс­темелік материалдары мен өзге де құрауыштарын, сондай-ақ оқулықтарды, оқу-әдіс­темелік кешендер мен оқу құралдарын әзірлеуге қатысуға;

— жұмыс орны бойынша сайланбалы лауазымға сайлануға және оны атқаруға;

— білім беру сапасын жетілдіруге бағытталған, оның ішінде білім беру ұйымының қызметіне қатысты мәселелерді талқылауға қатысуға;

— білім беру ұйымын басқарудың алқалы органдарының жұмысына қатысуға;

— үш жылда бір реттен сиретпей біліктілігін арттыруға;

— үздіксіз кәсіптік дамуға және біліктілікті арттыру нысандарын таңдауға;

— біліктілік санатының мерзімінен бұрын берілуіне;

— Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртіппен жеке педагогтік қызметке;

— кәсіптік қызметіндегі табыстары үшін көтермеленуге;

— «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы» Қазақстан Рес­публикасының Заңына сәйкес әскери қызметке шақыруды кейінге қалдыруға;

— Қазақстан Республикасының заңнамасында айқындалған тәртіппен және шарттарда кәсіптік дағдыларын сақтап тұру және арттыру үшін «Болашақ» халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өтуге;

— өзіне қатысты қабылданатын ұйым басшысының актілеріне, әрекеттеріне және шешімдеріне жоғары тұрған лауазымды адамдарға немесе сотқа шағым жасауға;

— білім алушылар, тәрбиеленушілер және олардың ата-анасы немесе өзге де заңды өкілдері тарапынан ар-намысы мен қадір-қасиетіне құрмет көрсетілуіне құқығы;

— Қазақстан Республикасының заңнамасында көзделген өзге де құқықтары бар.

5. Педагог қызметкерлердің әлеуметтік мәртебесін арттыру:

— білім беру ұйымдарында білім сапасын арттыру барысында бәсекелестікті дамыту, сыбайластықтың, алауыздықтың жолын кесу;

— педагогтарды марапатқа ұсынғанда білім беру ұйымдары басшылары тарапынан жасалатын бөлінушіліктің, тамыр-таныстықтың жолын кесу;

— конкурстарға, байқауларға, спорттық турнирлер мен спартакиадаларға қатысуда білім беру қызметкерлерінің шығармашылық әлеуетін қолдау;

— жас мамандардың білім сапасын арттыру бағытында моральдық және материалдық қысым көруіне жол бермеу;

— адал еңбегі және өзінің кәсіптік міндеттерін үлгілі орындағаны үшін педагогке Қазақстан Республикасының заңнамасында, сондай-ақ ұйымның ішкі тәртіп қағидаларында көзделген көтермелеулер қолданылады;

— жергілікті атқарушы орган педагогке тұрғынжайды жалдау (жалға алу) үшін және коммуналдық көрсетілетін қызметтерге өтемақы төлемдерін, санаторийлік-курорттық емделуге және демалуға жолдама сатып алу үшін толық немесе ішінара төлемдер, сондай-ақ педагогті әлеуметтік қолдауға бағытталған өзге де жеңілдіктер белгілеуге құқылы.

6. Педагогтің біліктілігін арттыру:

— Педагог бұрын алған кәсіптік құзыреттерін сақтап тұру және дамыту мақсатында біліктілігін арттыру курстарынан өтеді, олардан өту тәртібін білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайды.

— Педагогтің біліктілігін арттыру мақсатында қосымша білімнің білім беру бағдарламалары бойынша оқыту бір жолы немесе кезең-кезеңмен жекелеген бағыттар мен пәндерді (модульдерді) меңгеру арқылы, сондай-ақ «Болашақ» халықаралық стипендиясы бойынша тағылымдамадан өту жолымен жүзеге асырылады.

— Педагогтер алған білімін практикада іске асыруы үшін біліктілікті арттыру курстарын өткізетін ұйымдар білім беру саласындағы уәкілетті орган айқындайтын тәртіппен педагогтер қызметін курстан кейінгі қолдауды тегін жүзеге асырады.

7. Педагогтар мен ата-аналардың қарым-қатынасын нығайту:

— қызметкерлердің денсаулығын сақтау және білім алушылардың қауіпсіз ортада білім алуы үшін жағдай жасауды бақылау;

— сабақтан тыс кезде, беймезгіл уақытта педагогтың демалысына кедергі келтірмеу үшін ата-ананың баласына жауапкершілікпен қарауды түсіндіру жұмыстарын нығайту;

— ата-ана тарапынан бала тәрбиесіне көңіл бөлмеуден мұғалімге қарсы теріс әрекеттерді тыю бағытында жұмыстарды жандандыру;

— білім беру ұйымдарында қоғамдық бақылауды күшейту.

Келісу комиссиясы жұмыс беруші өкілдері мен жұмыскерлер өкілдерінің бірдей санынан тепе-тең негізде ұйымдарда құрылатын, тұрақты жұмыс істейтін орган болып табылады.

Келісу комиссиясына келіп түскен өтінішті көрсетілген комиссия берілген күні міндетті түрде тіркеуге тиіс.

Дау өтініш берушінің және (немесе) Қазақстан Республикасының нормативтік құқықтық актілеріне сәйкес берілген өкілеттіктер шегінде ол уәкілеттік берген өкілдің қатысуымен қаралады. Өтініш берушінің жазбаша келісімі болған кезде дауды оның қатысуынсыз қарауға жол беріледі.

Келісу комиссиясын қалыптастыру тәртібі және оның қызметі жұмыс беруші мен жұмыскерлердің өкілдері арасында жасалатын келісу комиссиясының жұмысы туралы келісімде не ұжымдық шартта айқындалады.

Комиссияның атқарып жатқан жұмыс­тары туралы ақпараттар облыстық білім басқармасының және «Ұстаз мәртебесі» газетінің веб-сайтында және фейсбук, инстаграм парақшаларында орналастырылады.

Ескерту: «Қазақстан Республикасының Еңбек кодексі» ҚР Кодексіне, «Білім туралы» ҚР Заңына, «Педагог мәртебесі туралы» ҚР Заңына, ҚР Оқу-ағарту министрінің м.а. 15.12.2022 жылғы №500 «Педагог» кәсіптік стандартын бекіту туралы» бұйрығына сәйкес әзірленді.