Осыдан 37 жыл бұрын, яки 1987 жылы Павлодарда Қызылорда мен Шымкент облысының айтысы болды. Сол сөз додасында:
… «Қайта құру» дегенде «қайта құру»,
Атыңды қайта ерттеп, қайта міну»- деп, қайым айтыстың қыраны Бекұзақ қызылордалықтарды алға шығарып еді.
Сол із биыл қайта жаңғырып, Қызылордада облыс әкімі Нұрлыбек Нәлібаевтың тікелей қолдауымен «Руханият жылы» аясында Әйтеке бидің 380 жылдығына арналған «Әділ сөздің алдаспаны» атты Қызылорда облысы мен Шымкент қаласы ақындарының арасында республикалық командалық айтыс өтті, Сыр сахнасында қос өлкенің айтыскерлері сөз барымтасында бас қосты. Н.Бекежанов атындағы драма театрында өткен өнер сайысында облыстық мәслихат төрағасы Наурызбай Байқадамов сөз сөйлеп, халық өнерін қастерлеген көпшілікке игі тілегін арнады. Сондай-ақ, облыс әкімінің орынбасары Ардақ Зебешев командаларға сәттілік тіледі. Аламан бәйгені Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері, Мәжіліс депутаты Аманжол Әлтаев жүргізді.
Дүбірлі додада қос өңірдің ақындары айтыстың түре, сүре, қайым, қыз бен жігіт айтысы жанрларында сынға түсті. Сондай-ақ, жыршылар мен термешілер, дәстүрлі әншілер мен күйшілер өнерлерін ортаға салып, рухани кештің көрігін қыздырды. Шымкент қаласынан келген ақындар Біржан Байтуов, Нұрлан Есенқұлов, Мейіржан Жарылқап, Әнәпия Нұрғали мен жыршы Абылай Бөріханов, термеші Ербол Халмырзаев, күйші Қайырбек Қалиев, дәстүрлі әнші Тұрар Алменов өнер көрсетті. Өнерпаздардың бапкері — Анар Жаппарқұлова, таныстырушы — Батырхан Байданов болды.
Қызылорда облысынан Мұхтар Ниязов, Ержан Әміров, Мөлдір Айтбай, Бексұлтан Орынбасаров сынды ақындар додаға түсіп, жыршы Бисенбек Төлеубай, термеші Әділхан Қуаңбаев, күйші Алдияр Шағдатов, дәстүрлі әнші Ақмарал Ноғайбаева көрермендерге рухани демалыс сыйлады. Қызылордалық сайысқа қатысушылардың бапкері — Нұрмат Мансұров, ал топты жас талапкер Нөсер Айдосұлы таныстырды.
Сыр өңірінде алғаш рет өткен республикалық командалық айтыстың мақсаты – ақындар мен ұлттық өнер өкілдерінің рухани-мәдени сабақтастығын сақтау, дамыту, шығармашылық байланысты жетілдіру. Сөз құдіреті арқылы өскелең ұрпақты шешен сөйлеуге, тапқырлыққа, білімділікке, ақындыққа, дәстүрлі өнерге тәрбиелеу.
Командалық айтысқа Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Жүрсін Ерман бастаған топ қазылық етті. Оның құрамында профессор, айтыстанушы ғалым Қойлыбай Асанов, ЕНУ-нің кафедра меңгерушісі Серікзат Дүйсенғазин, ақын Құдайберлі Мырзабеков, дәстүрлі әнші, Қазақстанның халық әртісі Рамазан Стамғазиев, күйші, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Жанғали Жүзбаев, жыршы-термеші Ерболат Шалдыбаев бар.
Өнер бәйгесінің қорытындысымен Қызылорда облысының командасы алға шығып, келесі айтысқа жолдама алды. Екі командаға бірдей құрмет көрсетіліп, әр ақынға 500 мың теңгеден сыйақы берілді. Ал, жыршы, термеші, дәстүрлі әнші, күйшілерге 250 мың теңгеден табысталды. Командаларды таныстырған кішкентай өнерпаздарға қолөнер шебері дайындаған үкілі домбыра сыйға тартылып, Аманжол Әлтаев батасын берді, өнер жолындағы тұсауын кесті.
Жеңімпаз атанған Қызылорда облысының командасына Қазалы ауданы әкімдігінің Әйтеке бидің 380 жылдығына тағайындаған «Бабалар аманаты» атты арнайы сыйлығы тапсырылды.
Сыр елінде өткен аламан айтыс көрермен көңілінен шығып, ұлы өнердің мерейін асқақтата түссе, жыршылар мен термешілер, дәстүрлі әншілер мен күйшілер тыңдарманды ұлттық өнермен сусындатты.
Н.Меңдібай
