Қазақ халқының қайғысы мен қуанышында қатар серік болып, тұрмысымен бітесе жасасқан қара домбыраның біз үшін орны ерекше. Адам өмірге келгендегі дүбірлі думаннан бастап, пенде қайтыс болғандағы еске алу ас-жиындарға дейінгі елеулі сәттерде ортамыздан табылатын домбыра. Жастың да, жасамыстың да қолынан табылып, талай жиындарға көрік берген де осы домбыра. Күмбірлеп кеп салғанда жаныңа демеу болып, құлазыған көңілдің шерін ашатын да, соғып-соғып жібергенде алаулаған көңілдің қуаныш сезімін басатын да қара домбыра. Сөз жеткізбегенді күймен жеткізген де – домбыра. Дауысының күші қандай деген таңданыспен тілсіз қалдырған да домбыра. Бірде мұңайтып, бірде күйзелтіп, мың түрлі сезімге салған да домбыра. Қалай айтсақ та, қазақ руханияты үшін қос ішекті қара домбыраның орны ерекше. Ертеден бүгінге ақпар болған ұлттық аспабымыздың арқасында тарихымыз түгенделді, мәдениетіміз жазылып, әдебиетіміз дамыды. Домбыраға қатысты Жошы хан және ақсақ киік оқиғасынан басталатын түрлі аңыз-әпсаналар да жетерлік. Ол туралы ән де айтылды, әңгіме де жазылды, кино да таспаланды. Сәйкесінше, ол заңды құбылыс, ұлт аспабының ұрпақ санасында мәңгі сақталуы үшін барымызды салуымыз да ақталады. Сондай игі амалдардың бірі 2018 жылы шілде айының алғашқы жексенбісі «Ұлттық домбыра күні» болып бекітілуі. Бесінші рет тойланған атаулы күннің мазмұны да, мағынасы һәм бағасы да исі қазақ үшін жоғары. Биыл да Қызылорда қаласында мерейлі мереке өз дәрежесінде аталып өтілді.
Қызылорда қалалық мәдениет бөлімінің ұйымдастыруымен қалалық демалыс паркінде ұлттық домбыра күні аясында «Ұлттың үні – Домбыра!» атты мерекелік концерт өтті. Шараға шаһар басшысы Асылбек Шәменовтің өзі қатысты. Ұлттық аспаптың ұлт деңгейінде ұлықталуына үлес қосқан шарада ұлттық бұйымдар көрмесі қала тұрғындары мен қонақтарының назарына ұсынылды. Домбыраның түрлі пішіндегі үлгілері көрсетіліп, тарихы туралы сөз етілді. Халқымыздың тұрмыс-тіршілігінен сыр шертетін суреттер де көпшілік таңдасын туғызып, жоғары бағаланды. Этноауыл стилінде дайындалған концерттік қойылым да көрме көркін қыздырды. Әжелер ән салып, ұлттық тағамдардан дәм татқызды. Күбі, тас диірмен секілді тұрмыстық қолданыста болған ескі құралдар ауыл көрінісін айқындай түсті.
Шараның екінші бөлігі қала паркінің сахнасында жалғасты. Мерекелік концертті қалалық Жастар театрының өнерпаздары тақырыптық қойылыммен ашты. Шараның басты ерекшеліктерінің бірі 100 жас күйші бір мезетте Құрманғазы Сағырбайұлының «Балбырауын» күйін күмбірлете ойнап, мереке мазмұнын аша түсті. Салтанатты жиында сөз алған қала әкімі Асылбек Шәменов: «Домбыра күнінің ұлттық мерекеге айналуы – көнеден жеткен рухани байлығымызға берілген лайықты баға деп білемін. Сондықтан ұлттық мәдениетімізді әлемге асқақтататын қасиетті аспаптың ұлықталуы заңдылық,- деді.
Сонымен қатар қала әкімі ұлттық домбыра күні қарсаңында ұйымдастырылған дәстүрлі «Күй керуен» атты жас домбырашылардың байқауына қатысып, топ жарып, үздік шыққандарды арнайы сыйлықтармен марапаттады. Мереке аясында домбыраны жанына серік етіп, ұлттық төл аспабымыздың халық арасында кеңінен насихатталуы жолында еңбек етіп келе жатқан өнерпаздар мен шәкірт тәрбиелеп, өскелең ұрпақты домбыраға баулып жүрген бір топ ұстаздар қауымы да марапат төрінен табылды.
Мерекелік іс-шара концерттік бағдарламаға ұласып, көрермен қуанышына себепкер болды. Үлкеніне де, кішісіне де көңілді күй сыйлаған ұлттық домбыра күні жыл он екі айдың әр күнінде де тойланса игі. Мерейлі де мерекелі мезеттеріміз көп болсын!
Шернияз ЖАЛҒАСБЕКҰЛЫ
