Орыстың ұлы жазушысы Лев Толстой: «Егер мұғалім іске және шәкіртке деген махаббатты бір-бірімен біріктіре білсе, ол кемеліне келген мұғалім» деген. Сыр бойындағы Арал ауданы, Қызылжар елді мекенінде орналасқан №81 мектептің педагог-психологы Әділбек Әуезхановты кемеліне келген мұғалім деп айтсақ артық емес.
Иә, қарапайым ауыл мектебінің педагог-психологы Әділбек Әуезханов жайында бұған дейін де жазғанбыз. Себебі, ізденімпаздығы мен іскерлігі арқасында аудан, облыс мектеп психологтарынан оқ бойы озықтығын көрсеткен өз ісінің маманы екенін баса айтып өтейік. Соңғы үш жылдың өзінде Әділбек көптеген биік белестерді бағындырды. Еліміздің бас қаласы Нұр-Сұлтанда екі апталық «Отбасы және тәрбие» институтында білімін шыңдап, республика көлеміндегі әріптестерімен тәжірибе алмасты. Осы курстың барысында оның «Отбасы – тәрбие бастауы» атты эссе жұмысы жоғары деңгейде бағаланып, Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің алғыс хатымен марапатталды.
Курс соңында еліміздің барлық өңірінен жиналған 500 психолог арасында үлкен сахна төрінен Қызылорда облысы атынан сөз сөйлеу мәртебесі Әділбекке бұйырды. Жастайынан әдебиетке жақын өскен оның сөз сөйлеу, поэзия оқу мәнерлері де өте ерекше. Әріптестері таң қалатын тағы бір қасиеті, қандай да бір ұзын-сонар баяндамаларды қағазға қарамай-ақ айта беретіні.
Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінің түлегі бүгінде мектептегі ұстаздар арасында өз орнын таба білген жан. Мектеп психологы таныс емес жандарға столға мелшиіп отыратын жеңіл мамандық көрінуі де мүмкін. Алайда біз Әділбектің әрбір ісінен бұл мамандықтың күрделілігі мен қиындықтарының мол екенін сеземіз.
Өзін жоғары қырынан көрсете білген ауыл мектебінің психологы өткен жылы республикалық «Даму» педагогикалық-психологиялық дамыту орталығының ұйымдастыруымен өткен «XXI ғасырдың педагог-психологы» атты байқауда II дәрежелі дипломмен марапатталды. Аудандық, облыстық, республикалық «Жыл психологы» сайыстарының жеңімпазы. Сонымен қатар, республикалық «Шығармашылық психологы» сайысында I орынды иеленіп, марапат мінберінен көрінді.
Мектеп психологы Әділбек Әуезханов «болдым, толдым» деп ешқашанда жалқаулыққа салынған емес. Әріптестеріне осы тынымсыз ізденімпаздығы ұнайды. Республикамыздан шығатын «Қызықты психология» журналына «Отбасы бақыт мекені», «Достық қымбат өмірде», «Бір күндік жарық» деген сияқты ізденіске толы 30 шақты өзекті мақалалары жарық көрді. Сонымен бірге республикалық «Ұстаз еңбегі», «Мәңгілік елдің ұлы мұраты» атты ғылыми жинақ кітаптарына материалдары енген.
«Ізденген жетер мұратқа» дегендей, Әділбектің мектеп мұғалімдері мен жасөспірімдерге арналған «Жасөспірімдердегі агрессия» атты авторлық бағдарлама кітабы көпшілік көңілінен шықты. Биылғы оқу жылында Әділбек «Үздік психолог-2021» атты республикалық байқауға қатысып, I дәрежелі диплом және төсбелгімен марапатталды.
Енді, міне, сөзімен де ісімен де өз ісінің маманы атанған Әділбектің еңбегін жоғары жақтағыларда дәріптеп келеді. Соның айғағындай, оның есімі Қазақстан Республикасы педагогтарының «Алтын есімдер» кітабына жазылды.
Қарапайым ауыл мектебі мұғалімінің бұл жеңісі «ауыл мектептеріндегі білім сапасы төмен» деген қалалықтардың бос сөздеріне нүкте қойғандай. Ауыл мектебін аспандатып жүрген Әділбек мұнымен әсте тынбақ емес. Соның куәсіндей №81 мектептің педагог-психологы Ә.Әуезханов Елордада өткен Қазақстан Республикасының құрметті азаматы сайысына шақырылып, оның жұмысы жоғары деңгейде бағаланып, сайыс шарты бойынша өткізілген «Менің сүйікті мамандығым және инновациялық әдіс-тәсілдер жұмысы» презентациясы үздік деп танылып, I дәрежелі дипломмен марапатталды. Сайыс қорытындысында Ә.Әуезхановқа Қазақстан Республикасының «Құрметті азаматы» деген төсбелгісі мен куәлік табыс етілді.
Теледидардан Астананы асыға күткен ауылдастары бөріктерін аспанға атты. Қызылжар елді мекенінде ұзақ жыл бойы су тасушы машинаның жүргізушісі болған Есенбаев Әуезхан ағамыздың шаңырағында игі тілекпен келушілерге жайылған дастарқан бұл күні күн ұзаққа жиылмады. Өмір бойы қара жұмыстан көз ашпаған әке жүзі қуаныштан бал-бұл жанды. Әрбір әке баласының білім шыңына жеткенін қалайды. Олардың бар бақыты мен байлығы да осы балалары емес пе?!
Қырықтан енді ғана асқан қарапайым ауыл мектебінің психологына бұл атақ оңайлықпен келген жоқ. Бұған тек білімділер мен іскерлігі жоғары деңгейдегілер ғана маңдай терін төгіп, өз мамандығының жолында аянбай еңбек еткендер ғана жете алады.
Ауыл мектебінің мақтанышына айналған Әділбекті әріптестері құшақ жая күтті. Астана әсерін ұжымдастарымен бөліскен Әділбек:
— Әр сайысқа барған сайын жұмыс істеуге деген қызығушылығым арта түседі. Астана тағы да биіктерге шақырғандай. Еткен еңбегің еленіп жатса, адамның бойында жаңа іске деген құлшынысың артады екен,- дейді.
Осы сапарында «Қазақстан Республикасының Құрметті азаматы» деген жинақ кітабына да еніпті. Бәрінен бұрын қазақтың тұңғыш ғарышкер ұшқышы, халық қаһарманы Тоқтар Әубәкіровпен бірге марапатталушылар жиналысында қатар отырғаны, тұлғалы азаматпен бірге суретке түсудің өзі ұстаз үшін үлкен мәртебе емес пе?! Алған марапатына Тоқтар Әубәкіровтың өзі игі тілегін білдіріпті. Онысы балалар үшін де үлкен тәрбие. Атақтылармен суретке түсу балғын жүректер үшін де арман.
Біз №81 орта мектебінің педагог-психологы Әділбек Әуезхановқа осынау жетістіктерінің сыры неде екенін білмек оймен сауал тастағанымызда, қашанда биязы мінезінен танбайтын ол:
— Жалғыз шауып ешқашан да бәйге алмайсың. Сол себепті де мектебімізде үлкен шығармашылық орта қалыптасқан. Кейінгі келген жалынды жастарымыз, талай сайыстың биік белесінен көрініп жүрген үлкендеріміз бар. Әсіресе, қазақ тілі пәнінің мұғалімі Ш.Нұрғожаев, орыс тілі пәнінің мұғалімі Б.Елюбаева, география пәнінің мұғалімі С.Ақбергенова секілді ағай, апайларымыз барда жұмыста белсендімін. Менің шығармашылық биіктерден көрінуіме ұйымшыл ұжымның әсері бар,- дейді ризашылық сезіммен.
Астана сапарынан оралған Әділбек Әуезханов жақында тағы бір қуанышты хабардың иесі болды. Оның есімі Қазақстан Білім саласының «Озаттар» энциклопедиясына еніпті.
Дүйім жұртты аузына қаратып, Қазақстан Республикасының Құрметті азаматы атанған №81 орта мектебінің педагог-психологы осындай үнемі ізденіс үстіндегі жан. Бала жанының бағбаны атанған шығармашыл ұстазға біз де әлі талай биіктерге өрлей беруіне тілектестігімізді білдірдік.
Жақсыбай МУСАЕВ,
Қызылжар елді мекені,
Арал ауданы