Мектеп пен мұғалімнің адам өміріндегі орны айрықша. Өйткені, ұстаз алдынан өткеннің ұстанымы мықты, мектеп қабырғасында білім алғанның болашағы жарқын болатыны ақиқат. Яғни, білімнің қара шаңырағында балаға рухани азық беріліп, өмірлік бағыты айқындала түседі. Ал, байсалды кейпін жоғалтпайтын, мектептің жаны саналған ардақты ұстаздар таным таразысында тәрбие мен білімнің бәсін биіктететіні белгілі. Мұндайда сапалы білімнің салмағын сезінетін саналы ұрпақ қалыптасатыны анық. Қызылорда қаласындағы Мырзабек Дүйсенов атындағы №15 мектеп-лицей де оқуға құштар оқушылардың білімін жетілдіруде, жетістікке жетелеуде жетекшілік етіп келеді. Ата-ана пікірін аңғаруды алдыңғы орынға қоятын мектеп басшылығы «ашық есік» күнін өткізіп, білім ордасының жұмыстарын тәптіштеп таныстырды. Ата-ана да көкейіндегі көп сауалға жауап алды. Талапты оқушылардың талантын көріп, баласының сапалы білім алып жатқанын байқап, марқайып қалғанын сездік. Сара жолдан сүрініп, тура бағытынан тайқымайтын мектепте дарынды оқушылардың көптігі көңіл қуантты.
Еркіндік пен естілікті байланыстыра білген білімпаздар жаңашылдыққа жаны құмар һәм жан-жақты екен. Мұны оқушылардың өз ойын ашық білдіріп, ыждағаттылықпен жасаған жұмыстарын егжей-тегжейлі түсіндіру барысында байқадық. Иә, шарада ата-аналар 2021-2022 оқу жылындағы ғылыми жоба жұмыстары, робототехника, сурет, көркем өнер шеберлері, «Жасыл мектеп» жобасы аясындағы көрмелермен танысты. Білім байқауында бағы мен бабы қатар шапқан оқушылар зерттеу жұмысының зеріктірмейтінін дәлелдеп, таңдаған тақырыптары бойынша талдау жасағандығын тілге тиек етті. Түрлі пәннен бақ сынауда басып озғандар марапатқа ие болып, мектеп мерейін үстем етіп келеді. Сонымен қатар, техника мен технологияның тілін тапқан таланттар жаңашыл жұмысымен таңдай қақтырды. Ал, «жасыл мектеп» жобасы аясында жылыжай жұмысын жандандырған үш бірдей оқушының қолға алған жобасы жарқын. Жетекшілерімен бірлесе атқарған ісі жалғасын тапса, жобаның жемісті болатынына шүбә жоқ. Тіпті, облыстық, республикалық байқаулардан жүлдегер атанып үлгергенінің өзі үлкен жеңіс. Мектеп басшылығының балаларды ғылымға бағыттауы болашақта ғалым атануына септігін тигізері сөзсіз. Мұның бәріне көз жүгірткен ата-аналардың жүзіндегі қуаныш мектептегі білім сапасына көңілі толатындығын аңғартты.
Білім жолында бейқамдыққа жол бермейтіндер қолөнер мен көркем өнерден де кенде емес. Бұған көздің жауын аларлық киізден жасалған жұмыстар мен тоқылған кілем дәлел. Кілем тоқу кезінде көзінің майы таусылса да, шыдамы шыдас беретін, төзім тағаты таусылмайтын оқушы Торғынның шеберлігі тамсандырды. «Бала күнімнен бастап қолөнерге қызығушылығым жоғары. Оның үстіне дизайнер болғым келеді. Сондықтан үйірмелерге қатысып, шеберлігімді шыңдаудамын. Негізі киіз өнімдерін ауылдан алдыртып, осындай түрлі бұйымдар әзірлеп, киім тігемін. Алдымен ою-өрнегін салып, эскизін сызып аламын. Ал, кілемге келетін болсақ, мұны тоқуды жазғы демалыста бастаған болатынмын» деді 8-сынып оқушысы Торғын Мұратбек.
Өз-өзін ылғи дамытып отыратын оқушыға қашанда жүлде бұйыратыны белгілі. Торғын да жыл сайын өткізілетін «Алтын қазына» республикалық байқауына екі мәрте қатысып 1-орын иеленген. Әсте, суретке жан бітіріп, сөйлету оңай емес. Алайда, қыл қаламын қолына алып, бейнелеу өнеріне бейімделген 11-сынып оқушысы Айя Ақмурзаның суретке сүйіспеншілігі зор. Талғамы жоғары дарынды оқушының туындылары таңдай қақтырарлық. Бірнеше жыл үйірмеге қатысып, байқауларда жүлдеге ие болып, марапат мінберінен көрініп жүр екен.
Шара барысында оқушылар «Оқуға құштар мектеп» жобасы бойынша А.Байтұрсынұлының 150 жылдығына орай ақынның өлеңдерін жатқа оқып, «Мектеп театры» жобасы аясында би-шешендердің сөздерінен қойылым қойды. Төле бидің тапқырлығын негіз етіп, әділ әмірі мен шыншыл шешімін арқау еткен көрініс көпшіліктің көңілінен шықты. Ашық есік күніне жиылған ата-аналар балалардың әрбір жұмысына қошемет білдірді. Сондай-ақ, шара тек көрініс қойып, жетістікті жіктеумен шектелмей, ата-ана мен мұғалім арасындағы байланысты айшықтады. Яғни, ата-аналар мен пән мұғалімдері арасында жаңа форматта педконсилиум өткізіліп, әр сыныпқа сабақ беретін пән мұғалімдері оқушылардың оқу үлгерімін де атап өтті. Әрқайсысы жеке-жеке мұғалімнен баланың сабағы жөнінде толғандырған көкейдегі көп сауалына жауап алды. Сонымен, шара сынып жетекшілердің ата-аналармен 2022-2023 оқу жылының оқу-тәрбие үрдісіндегі мақсаттары мен міндеттері туралы және бала тәрбиесіндегі ата-ана мен ұстаздың рөлі туралы пікір алмасуымен қорытындыланды.
«Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие керек. Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы, ол келешекте оның өміріне қауіп әкеледі» деп, Әбу Насыр әл-Фараби айтпақшы, біз сөз етіп отырған мектеп-лицейдің де негізгі тірегі осы тұжырым екен. Содан болар, тәрбие мен білімге бірдей көңіл бөлетін білім ордасының оқушылары зерек.
— Біздің мектептің ерекшелігі – оқушыларды 5-сыныптан бастап қабылдауында. Биыл 152 оқушы конкурсқа қатысып, соның 115-і мектебімізге оқуға қабылданды. Негізінен іріктеу «Ustudy» тест орталығында жүргізіледі. Әрине, біз біріншіден, тәрбие мен білімнің сапалылығына назар аударамыз. Соның нәтижесінде бүгінде үздік 100 мектептің қатарына ендік. Бұл біз үшін – үлкен жетістік. Алдағы уақытта да балаларға сапалы білім беру мақсатында түрлі шаралар ұйымдастырып, жобаларды жалғастыра бермекпіз. Өткен оқу жылы да қуанышқа кенелткен, жетістікке толы жыл болды. Былтыр 92 түлек мектеп бітіріп, 17 оқушы алтын белгі иегері атанып, 14 оқушы үздік аттестатқа ие болды. Ал, 70 оқушының мемлекеттік грантқа ие болуы – жоғары көрсеткіш,- деді мектеп-лицей басшысы Габира Тілеуова. Расында да, көрсеткіштер көнермей, жетістіктер көбейген сайын білім ордасының абыройы асқақтай түспек.
Асылында, алғырлықтың алға жетелеп, оқу-ғылымның келешекті күмәнді етпейтіні белгілі. Ендеше, бәсекеге қабілетті жасты даярлауда білім ордаларының бағдары айқын болғаны ләзім.
Замира ДАСТАНҚЫЗЫ