Еліміз еңсесін тіктеп, егемендікті еншілеген күннен бастап өзге елдермен иық тірестіріп, терезені тең ету үшін тиісті қадамдар жасалды. Әлбетте, беталысы күнде өзгерген алмағайып заманда төменге құлдиламай, өз биігінде тұрақтап қалудың маңызы аса зор болатын. Сондықтан мемлекеттің атауы төрткүл дүниеге танымал болу үшін төгілген тер мен етілген еңбек ақталу қажет. Осы тұста елдің өркендеуіне өзіндік үлес қосатын сан саланың дамуы үлкен рөл ойнайтыны айтпаса да түсінікті. Бөлінген қаржы қағылып кетпей, атқарылар ауқымды істер өз уақытында жүзеге асса, жетістіктің бастау негізі осылар болмақ. Алғашында кенжелеп қалған салалардың болғаны жасырын емес. Тіпті, спортта да сәл бәсеңдеп қалып, есе жіберіп қоятын кезеңдер кездескен. Дей тұрғанмен, бүгінгі күні ел мерейін үстем еткен спортшылар мен қоржынға түскен сансыз медальдар һәм жиналған толассыз марапаттар аталған саланың ілгері жылжып, дамығанын дәлелдеді.
Спорт қазақ халқына таңсық емес. Әсте, қайратты мінез қанына сіңген халықтың азаматтары ертеден екі иығына екі кісі мінетіндей қажырлы, қарсыласын жерге алып жығатын мықтылар болған. Жиын-тойда өткізілетін күресте жүлдеге лайық болғаны үшін де, соған сай өнер көрсеткені үшін де көпшілік айдар тағып, қошемет көрсететін. Күш атасы саналған Қажымұқан мен Балуан Шолақ алыптардың есімі әлі күнге аңыз боп айтылып келеді емес пе? Одан кейінгі ел жетістігін үстемелеп жүрген айбынды спортшылар қаншама?! Иә, бүгінде ұлы жолды жалғап келе жатқан ұрпақ жеңісте жасқаншақтық танытуға жоқ. Облысымыздың өзінде алғырлығының арқасында, тынымсыз еңбегінің нәтижесінде әлемге ел есімін мәшһүр еткен талаптылар көп. Әр жарыста жаншылмай, жығылмай жүргендері жеңісті күндерді жақындатып, жүлделер санын толықтыруда. Әлбетте, мұндай жағымды жаңалық пен сүйінші хабарлардың себепшісі спортшылардың нақ өзі. Ал, мәртебені асқақтатып жүрген жеңімпаздарға құрмет көрсетіп, қолдау мен қошеметте құр қалдырмайтын басқармалардың жұмыс қарқыны да жаман емес.
Жақында ғана Сыр елі Малайзияда Муайтайдан жасөспірімдер арасында Әлем чемпиондығын жеңіп алған Азамат Ахметов пен жаттықтырушысы Батырхан Байкөжековты күтіп алды. Әсіресе, Азаматтың әжесінің қуанышы ерекше байқалып, «құлыным» деп құшағына алып, иіскеген әсерлі сәті қалың көпшіліктің есінде қалды. Толқыныс пен тебіреністен туған мұндай сезімнің салмағы бөлек болатыны рас. Сонымен қатар, жол жүріп бара жатқан жолаушылардың өзі жерлесіміздің жеңісіне марқайып һәм мақтанып жылы лебіз бен жүрекжарды тілегін арнап, байғазысын да беріп үлгерді. Сайып келгенде, жағымды жаңалыққа ризашылығын білдірген өңір халқының жүзінен қуаныш сезілгені рас.
Тағы бір жаңалық, 18-23 тамыз аралығында Алматы қаласында байдарка және кано-эде есуден 23 жасқа дейінгі спортшылар арасында Қазақстан Республикасының чемпионаты болып өтті. Жеңіс үшін жеңіл жолды тандамай, күндіз-түні тер төгіп, жаттығып, ережелер пен ескертпелерді ескеріп, тынымсыз дайындалған спотшылардың еңбегі ақталды. Чемпионат қорытындысымен Қожахмет Алтынбек, Сайра Орақбаева, Дильназ Сұлтанбек 1, 2 және 3-орындарды иемденді. Сыр спортшылары кез келген бәйгеде басып озып, әр жарыста топ жаратынын әлдеқашан аңғартып қойған. Бір ғана емес, бірнеше спортқа бейім, қызығушылығы жоғары жастың жеңіліске тап болуы да екіталай. Жаттықтырушының кеңесіне құлақ түріп, жалқаулыққа салынбай жалындауы, айбарлы мінезі алға озуға септігін тигізері сөзсіз. Тіпті, кішкентай балалардың өзі спортқа ерте келіп машықтануы, сабақ пен спортты қатар алып жүруі көңіл қуантады. Егер дәл осындай қарқынмен жолдан таймаса, талай белесті бағындырып, мақтанышқа айналатыны айдан анық. Әлемдік додада әбігерге салынбай, төзімділік танытып, бас бұғып қалмаған балақайлардың жеңісі қоржынды медальмен толтырды.
21-26 тамыз аралығында Вьетнамның Хошемин қаласында Кадеттер арасында таеквондодан Азия чемпионаты өтті. Нәтижесінде, 33 кг салмақта Нұрперзент Саматұлы чемпион атанса, 41 кг салмақта Теміржан Тасқын күмістен алқа тақты. Сондай-ақ, 47 кг салмақта Торғын Әлімхан 3-орын иеленді.
Ақыл-ойдың аламанында айла-тәсілді меңгеріп, тактикаға сүйеніп, қарсы ойыншыны қақпанға түсіру үшін жүрістен жаңылмаған игі. Әр қадамды аңдап басуды үйрететін шахматта қателік жіберуге болмайды. Ондай болған жағдайда жеңістен қағылдым деуге болар. Дегенмен, жүйріктік пен жылдамдық іске қосылса, жеңіс те жақын деген сөз. Қарсыластың ойын жүрісінен аңғарып, ақ пен қара айқасында шыншылдықпен шынайы өнер көрсету тек мықтыларға тән. Осы ретте, Сыр спортшылары шахматтан жүлдені еселемесе, есе жіберген емес. Ылғи үздіктер қатарынан табылатын ойыншылар бұл жолы да үрдістен танбады. Иә, 15-24 тамыз аралығында Атырау қаласында шахматтан «Атырау опен» халықаралық турнирі өткен болатын. Қорытындысында 16 жасқа дейінгі жасөспірімдер арасында Нұрдәулет Танатов 1-орын, Назерке Нұрғали 2-орынды иеленді. Жасөспірімдердің таудай талпынысы кез келген байқауда бұқпайламауға тірек боп келеді. Асылында, жаттықтырушының еңбегін еш кетірмей, өзінің де жеңіс жалауын желбіретуге деген құштарлығын құрдымға жібермей барын салып тырысатындар бас жүлдеге лайық екенін тағы бір аңғартады. Оның үстіне спорт дегенде ішкен асын жерге қоятындар сан соғып қалмай, нар тәуекел етіп, қандай жағдай болса да, сенімді ақтайды. Әсіресе, жанашырлықпен жанкүйерлік ететін қолдаушылар барда тұғырдан таюға тиісті емес екендігін жүрегімен сезінетін спортшылар марапат мінберінен көрінуге асық болады. Әсте, олардың жеңіске лайық өнер көрсетуінің өзі ерлікпен пара-пар емес пе?! Осы ойды сабақтасақ, 22-24 тамыз аралығында Ақтөбе облысы, Хромтау қаласында ҚР Конститу-циясы күніне орай, балалар мен жасөспірімдер арасында арасында Жекпе-жек сайысынан халықаралық турнирде Сыр спортшылары 3 медаль иеленіп, алдыңғы саптан көрінді. Тарқатып айтсақ, 27 кг салмақта Нұржан Сұлтанали 1-орын, 48 кг салмақта Бәйдібек Аймағанбетов және Бекарыс Нұржаубайұлы 1-орынмен марапатталды. Жекпе-жек жеңімпаздарының жаттықтырушылары – Дәуірбек Дәулетов пен Елдос Рысбай.
Турнирлерде тартынбай, үздік үштікке ұмтылуда жастардың ұмтылысы зор. Әрбір жеңістің, әрбір марапаттың көрінісі сөзімізге дәлел. Мақтанышымызға айналып үлгерген сайыпқырандардың спорттағы әрекеті расымен бір марқайтатыны жасырын емес. Тамыз айының 26-28 күндері аралығында Нұр-Сұлтан қаласында каратэ-додан «Nur-Sultan cup» атты халықаралық турнир өткізілді. Аталған турнирде Ғабидбен Урынбаев пен Айша Серғазы 1-орын, Әсемгүл Ердәулет пен Сұңқар Қанибек 2-орын иемденді. Ал, Мұхаммедамин Әбзели, Асылан Сұлтанбекұлы, Рахат Мағанатұлы және Ерасыл Ниязбеков, Назгүл Оңталап, Данабек Нұрасыл 3-орынмен марапатталды. Жеңістер тек мұнымен шектелмек емес. Тағы бір турнирде өзінің шеберлігін көрсетіп, қайтпас қайсарлығын танытқан жеңімпазымыз өзге елдің мықтыларын жолда қалдырып, жалауымызды жеңіс тұғырында желбіретті. 22-28 тамыз аралығында Қырғызстанның Чолпон ата қаласында теннистен ITF G 4 Cholpan-Ata халықаралық турнирінде Ерасыл Ерділдә жүлдеге ие бол-ды. Жарысқа Қырғызстан, Қазақстан, Өзбекстан, Иран, Ресей, Корея, Англия, Түркия және АҚШ теннисшілері қатысты. Ерасыл 1,2,3 айналымда Ресей спортшыларынан басым түссе, ширек финалда кореялық Дон Хюн Хвангтан басым түсіп, ал финалда Касра Рахманиді ұтып тұрған жерінен ирандық спортшы ойынды жалғастырудан бас тартты. Осылайша Ерасыл Ерділдә жекелей сында жеңімпаз атанды. Теннис үстелінде топ жаруда даярлап, қолдау көрсете білетін жаттықтырушысы Қанат Нұрмаханов.
Түйіндей келгенде, тамыз жеңіске толы ай болды. Түрлі турнир, кез келген байқауда бақ сынасуда басын ала қашпай, именбей, жетістікке жету жолында жігерлілік танытқан ұлқыздар жоғары көрсеткіш көрсетті. Бұл облыстық спорт саласының даму деңгейіне де септігін тигізері анық. Алдағы уақытта да Сыр спортшыларына сәттілік серік болсын дейміз.
Замира АХМЕТ
